Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Genel Olarak Değerlendirilmesi

A General Evaluation of the Law of Consumer Protection No. 6502

A. Lale SİRMEN

I. YENİ BİR KANUNUN HAZIRLANMASINI GEREKTİREN NEDENLER

Özellikle Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki ortaklık rejimine göre kurulan ve Ocak 1997 tarihinde yürürlüğe giren gümrük birliği öncesinde, bunun sorunsuz işlemesi için, taraflar arasında işlerlik kazandırılmak istenen serbest dolaşım alanlarında mevzuatın ve politikaların Avrupa Birliği sistemine yakınlaştırılması gerekmekteydi. Yakınlaştırılması gerekenler arasında, doğal olarak, malların serbestçe dolaşımını çok yakından ilgilendiren tüketicinin korunması konusundaki düzenleme ve politikalar da yer almaktaydı.

İşte hem Anayasanın 172. maddesinde tüketicinin korunması konusunda alınması öngörülen tedbirler kapsamında gerekli hukukî düzenlemeyi gerçekleştirmek, hem de Avrupa Birliği’yle olan ortaklık ilişkisi ve kurulacak gümrük birliğinin öngördüğü uyumlaştırmayı sağlamak amacıyla 23.2.1995 tarihinde, uzun bir çalışmanın ürünü olan 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) kabul edilmiştir.

8.9.1995 tarihinde yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, her ne kadar tüketicinin korunması alanında bir gelişme olarak nitelenebilirse de, Kanun’un birçok konuyu bir arada tek bir tüketici tanımı çerçevesinde düzenlemesi doğru olmamıştır. Kanun, Avrupa Birliği mevzuatı ile uyumlaştırma amacı taşısa da, Kanun’da yapılan düzenlemeler Avrupa Birliği mevzuatı¹ karşısında eksik ve yetersiz kalmış, Kanunda yer alması gerekirken eksik bırakılan birçok düzenleme, daha sonra yönetmeliklerle tamamlanmıştır.