Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması
Gökmen AVCI
ÖZET:
TCK’nın 256’ncı maddesinde düzenlenen “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması ” suçu, hem cezai anlamda hem de etkileri yönünden önemli bir yasa hükmüdür. Bu nedenle, özellikle Yargıtayın konu ile ilgili olarak vermiş olduğu kararlardan, konu içerisinde yeri geldiğinde bahsedilerek; suçun maddi, manevi unsurları, özellik arz eden durumları yönünden, bu suçun diğer benzer suçlarla ilgili veya farklı hususiyetlerini vurgulanacaktır. Böylece teori ile pratiğin ortak veya ayrık durumlarını yakalamayı, ayrıca makalenin istifadesinin özellikle uygulayıcılar yönünden kolay olmasını ve anlaşılırlığını artırmayı amaçladık. Ayrıca Devletimizin, bu suç yönünden AİHM önünde mahkûmiyetlerle sonuçlanan davalara muhatap olması ve olmaya da devam etmesi nedeniyle, suçun uluslararası hukuk anlamında AİHM kararlarındaki görünüşüyle Yargıtayımızın bu suça ilişkin özellikli kararlarını ayrı bir bölüm halinde incelemeyi uygun gördük.
Anahtar Kelimeler: Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması, Kamu Görevlisi.
Genel Olarak
765 sayılı TCK’nın 245’inci maddesinin karşılığı olarak düzenlenen 5237 sayılı TCK’nın 256’ncı maddesinde, eskisinden farklı olarak suçun seçimlik icra hareketlerinin “suimuamele veya cismen eza verme yahut dövme ve yaralama”1 şeklinde sayılması yerine “görevin gerektirdiği ölçünün dışında kuvvet kullanılması” şeklinde genel bir ifade kullanılmış, “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması” fiili bağımsız bir suç olmaktan çıkarılmış, zor kullanma yetkisine sahip kamu görevlilerinin, kasten yaralama suçuna (TCK 86) ilişkin hükümlere göre cezalandırılacakları belirtilmiştir.2
Suçla Korunan Hukuksal Değer
Bu fiilin suç sayılarak cezalandırılmasıyla korunmak istenen hukuksal yarar, bir yandan suçtan zarar görenin vücut bütünlüğünün; diğer yandansa, kamu idaresinde disiplinin ve idarenin itibarının sağlanması ve korunmasıdır.3
