Ortaklığın Giderilmesi Davaları

Suat ŞİMŞEK

ÖZET:

Medeni Kanunun 698, 642, 703 ve 644’üncü maddeleri kapsamında paylı mülkiyette paydaşlardan ve elbirliği mülkiyetinde ortaklardan her birinin malın paylaşılmasını isteme hakkına sahip olduğu görülmektedir. Bu davalara, ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) davası denilmektedir. Bu çalışmada ortaklığın giderilmesi davaları ile ilgili temel hususlar incelenecektir.

Anahtar Kelimeler: Elbirliği ile Mülkiyet, Paylı Mülkiyet, Ortaklığın Giderilmesi Davası, İzale-i Şuyu Davası.

Giriş

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun paylı mülkiyet in sona ermesini düzenleyen 698’inci maddesi, hukuki bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşların her birinin malın paylaşılmasını isteyebileceğini öngörmektedir. Aynı Kanunun 642’nci maddesi de “Mirasçılardan her biri, sözleşme veya kanun gereğince ortaklığı sürdürmekle yükümlü olmadıkça, her zaman mirasın paylaşılmasını isteyebilir. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir” hükmünü ihtiva etmektedir. 703’üncü maddesinin son fıkrası ise elbirliği mülkiyet inde paylaşmanın, aksine hüküm bulunmadıkça, paylı mülkiyet hükümlerine göre yapılacağını hüküm altına almıştır. Üstelik Kanunun 644’üncü maddesi de elbirliği mülkiyetinde bulunan varlıklar için paylaşma davası açılabileceğinden bahsetmektedir. Bu maddeler dikkate alındığında, paylı mülkiyette paydaşlardan ve elbirliği mülkiyetinde ortaklardan her birinin malın paylaşılmasını isteme hakkı na sahip olduğu görülmektedir. Bu davalara, ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu ) davası denilmektedir.

Bu çalışmada ortaklığın giderilmesi davaları ile ilgili temel hususlar incelenecektir.