6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Taşıma Hukukuna Müdahalesi
Sami AKSOY
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun döneminde, taşıma sözleşmesinden doğan davalar, taşıma işlerine dair genel hükümlerin 6762 ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunlarında düzenlenmiş olması sebebiyle, mutlak ticari dava olarak kabul edilmiş ve asliye ticaret mahkemelerinde görülmüştür. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi de bu yönde sayısız karar vermiştir.
Buna karşılık 28 Mayıs 2014 günü yürürlüğe giren 6502 sayılı yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da tüketici işlemi içerisinde taşıma sözleşmesi de sayılmıştır. Böylelikle, sözleşmenin bir tarafını tüketici oluşturması şartıyla, taşıma sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların, tüketici mahkemesinde ya da tüketici hakem heyetinde görülmesi amaçlanmıştır.
Çalışmada kanun koyucunun tüketici işlemini genişleterek kaleme alması tercihi taşıma sözleşmeleri açısından değerlendirilecek, ayrıca taşıma sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların esasına, 6502 sayılı Kanun’daki genel hükümler yerine, taşıma hukuku mevzuatının kendine has özel hükümlerinin öncelikle uygulanması gerektiğine ve görevli mahkemeye işaret edilecektir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, taşıma sözleşmesi, eşya ve yolcu taşımalarında görevli mahkeme, taşıma sözleşmesine uygulanacak özel hükümler.
While the Consumer Protection Code No. 4077 was in force, disputes arising from contracts of carriage were considered as commercial litigation and were accordingly heard by commercial courts on the ground that the general provisions on contracts of carriage were provided under the Turkish Commercial Codes No. 6762 and No. 6102. The Turkish Court of Cassation, 11th Civil Division has also previously delivered several decisions in this direction.However, contract of carriage is considered within the definition of consumer transactions under the new Consumer Protection Code No. 6502 which entered into force on 28 May 2014. It would follow that, upon the condition that one party to the contract is a consumer, disputes arising from a contract of carriage can be heard in consumer courts or before arbitration committees having authority to hear consumer disputes.This Article will discuss the Turkish Legislator’s decision with respect to the adoption of a wider definition of consumer transaction with regards to contract of carriage. Furthermore, the article will argue that the special provisions of transport law shall apply to disputes arising from a contract of carriage, instead of the general rules of the Consumer Protection Code No. 6502 and jurisdiction relating to carriage of goods or passengers.
Consumer Protection Code No. 6502, contract of carriage, jurisdiction relating to carriage of goods or passengers, special provisions applicable to contract of carriage.
I. GİRİŞ
Türkiye, coğrafi konumu dikkate alındığında, hem uluslararası hem ulusal taşımaların yaygın olduğu bir ülkedir. Otobüs ve tırlarla yapılan taşımaların yanı sıra, özellikle havayolu taşımacılığı sektörüne Türk Hava Yolları dışında yeni firmaların girmesi, ayrıca hızlı tren seferlerinin başlamasıyla, taşımacılık, ülkemizde daha da önemli bir konuma gelmiştir.
Taşıyıcının ücret karşılığında eşyayı veya yolcu ile bagajını bir yerden diğer bir yere taşımayı taahhüt ettiği sözleşmeye, “taşıma sözleşmesi” denir. Taşıma sözleşmesi, eşya taşımalarında gönderen (taşıtan) ile taşıyıcı; yolcu taşımalarında ise, yolcu ile taşıyıcı arasında kurulur.
Gündelik hayatta neredeyse herkes, bir taşıma sözleşmesinin tarafı olmaktadır. Nitekim binlerce kişi uçak, vapur, taksi, tren veya otobüs ile seyahat etmekte ya da kargo şirketleri aracılığıyla eşya göndermektedir. Bu durumun en doğal sonucu da, taşıma sözleşmesinden doğan davaların sayıca fazlalığıdır.
