Ermenilerin Yabancı Devlet Mahkemeleri ve Uluslararası Yargı Organlarında 
türkiye Cumhuriyeti ve Türk Vatandaşlarına Karşı Açtıkları Tazminat ve Ceza Davaları ve Hukuki Sonuçları

The Compensation and Criminal Cases Filled by the Armenians against the Republic of Turkey and the Turkish Citizens before the Courts of the Foreign States and the International Judicial Bodies

Şeref ÜNAL

Bu incelemenin amacı, Ermeniler tarafından yabancı devlet mahkemelerinde Türkiye Cumhuriyeti ve Türk vatandaşları aleyhinde açılmış bulunan ceza ve tazminat davaları konusunda bilgi vermek ve ilgili devletlerin yargı yetkilerini, kendi iç hukukları ve uluslararası hukuk ilkeleri açısından irdelemektir. Bu bağlamda, Uluslararası Adalet Divanı (UAD) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve diğer uluslararası mahkemelerin soykırım davaları konusundaki yetkileri, almış oldukları emsal kararlardan örnekler vermek suretiyle incelenmiş ve bu kararların Ermeni iddiaları üzerindeki muhtemel etkileri de göz önüne alınmıştır.

Ermeniler, Osmanlı İmparatorluğu, Tazminat, Uluslararası Hukuk, Türkiye Cumhuriyeti, Devletlerin Yargı Bağışıklığı, Soykırım Sözleşmesi, Uluslararası Ceza Mahkemesi, Uluslararası Adalet Divanı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi.

This article examines the compensation and criminal cases filled by the Armenians against the Republic of Turkey and the Turkish citizens before the foreign states’ courts and aims to give detailed information about the cases as well as studies the legal powers of states in relation to the relevant domestic laws and international laws. In this regard, the decisions and authorities of the International Court of Justice, European Court of Human Rights and the relevant international tribunes over the genocide cases will be studied based on their decisions. The impact of these decisions upon the Armenian claims will also be addressed.

Armenians, Ottoman Empire, Compensation, International Law, Republic of Turkey, State Impunity, Genocide Convention, International Criminal Court, International Court of Justice, European Court of Human Rights.

GİRİŞ

Osmanlı İmparatorluğu döneminde cereyan eden Ermeni olaylarının yüzüncü yıldönümü olan 2015 yılına yaklaşılırken, özellikle diaspora Ermenilerinin propaganda faaliyetlerinin büyük bir hız kazandığı, bu amaçla düzenlenen toplantı, seminer, sempozyum ve konferanslar ve yapılan yoğun yayınlarla Ermeni davası canlı tutularak haklılık kazandırılmaya çalışıldığı gözlenmektedir. Bu bağlamda ilk olarak, uluslararası kuruluş ve yabancı devlet parlamentolarının, Osmanlı İmparatorluğu ve halef devlet olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin (T.C.) Ermenilere karşı “soykırım” suçu işlemekle itham eden yasa ve kararlar çıkarılması ve aksinin iddia edilmesinin ceza tehdidi altında yasaklanması sağlanarak buna yeltenenlerin susturulması sağlanmıştır.

Aslında, T.C.’yi soykırımı kabul etmeye zorlamak ve bunu başarmak, Türkiye ve Türk milletinin itibarına ağır bir darbe vurmaktan başka Ermenilere fazla bir şey kazandırmaz. Ermenilerin bu diplomatik taarruzunun asıl amacı, davalarını canlı tutarak haklılık kazandırmak ve T.C.’ye karşı tazminat ve toprak taleplerine hukuki zemin hazırlamaktır. Nitekim, ilk aşama başarıldıktan sonra sıra bu taleplere gelmiş, ABD’de bu tür toplu davalar açılmaya başlanmıştır. Bunları diaspora Ermenilerinin yaşadığı diğer ülkelerde açılacak başka davaların izleyeceğinde kuşku yoktur.