Hukuk Muhakemeleri Kanun Tasarısı Hakkında Eleştiriler

Bilal KÖSEOĞLU

ÖZET:

Yargılamada en çok şikâyet edilen husus yargılama sürecinin uzunluğudur. O halde yeni Tasarı bu soruna çözüm getirmelidir. Özellikle yasa ve uygulama anlamında delillerin nitelikleri belirgin olmalıdır. Özel hukukta, tarafların olguları ve delilleri hazırlama yükümlülüğü yaptırıma bağlanmalı ve gerektiğinde hazırlamayan taraf aleyhine usul hükümlerinin uygulanması, hâkim tarafından sıkıca denetlenebilmelidir. Bu anlamda tanıklık ve bilirkişilik kurumlarına çekidüzen verilmelidir.

Anahtar Kelimeler: Yargılama, usul, özel hukuk, dava, cevap, itiraz, ön inceleme, taraf.

Eleştiriler

1- Madde 17/2 bu ifade şekliyle uygulamada tartışmalara yol açar. Birden fazla gayrimenkul başka yerlerde ise ve mesela mal rejimi tasfiyesi söz konusu ise değer tespiti ve katkı alacağı gibi değerlendirmelerin elbette boşanma davasını gören mahkemece yapılması söz konusudur. Bu somut örnek dışında, maddenin nasıl uygulanacağı net olarak açıklanmalıdır. Tescil ve muvazaa davalarında halen tartışmalı durumlar olabilmektedir.

2- Yetki ilk itirazını düzenleyen m. 25/2’de yer alan “esasa girilmeden önce” ifadesi muğlâk görünmektedir. Zira hangi yargılama işleminin esasa dair işlem olduğu her uygulamacı tarafından farklı değerlendirilir. Nitekim Yargıtay’da da her daire, mahkemenin hangi işleminin esasa dair bir faaliyet olduğu noktasında farklı karar vermektedir. Bu eskisi gibi olmalı veya ilk celse vs. gibi kesin ifadeler kullanılmalıdır. Ayrıca ifade yönünden 121/1-a ile uyum sağlanmalıdır.