Incoterms® 2020 Düzenlemeleri Üzerine Bir Değerlendirme

A Review on the Incoterms® 2020 Regulations

Betül AKTAŞ ERTAN

Tacirler arasında yapılan mal satım sözleşmelerinde kullanılan ticari terimler olan uluslararası ticaret alanında büyük öneme sahiptir. Bu terimler sağladıkları yeknesaklık ile uluslararası ticaret alanında ortaya çıkan uyuşmazlıkları büyük ölçüde azaltmaktadır. 1936 yılından beri çeşitli aralıklarla güncellenen kurallarına ilişkin son revizyon 2020 yılında yapılmış ve önemli değişiklikler getirilmiştir. INCOTERMS® 2020 ile yapılan değişikliklerin temelinde kullanıcılara kolaylık sağlamak ve en uygun terimi seçme konusunda yol göstermek amaçlanmaktadır. Çalışmada genel olarak INCOTERMS® 2020 ile getirilen yenilik ve değişikliklerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Öncelikle ’e ilişkin genel açıklamalara yer verilmiş, sonrasında yapılan değişiklikler genel olarak ve değiştirilen terimler kapsamında özel olarak incelenmiştir. Bu doğrultuda, CIP teriminin sigorta kapsamının değişmesi, DAP, DDP, DPU ve FCA teslim şekilleri bakımından satıcı ve alıcı için kendi nakliye araçlarını kullanma imkânı getirilmesi, maliyetlere ilişkin getirilen düzenlemeler, güvenlik ile ilgili yapılan değişiklikler gibi hususlar değerlendirilmiştir. Çalışmada, INCOTERMS® 2020 değişikliklerinin, kullanıcılar bakımından daha anlaşılır ve işlevsel olması nedeniyle uluslararası ticarete katkı sağladığı sonucuna varılmıştır.

INCOTERMS® 2020, INCOTERMS® 2010, MTO, Uluslararası Ticaret, Teslim Şekilleri.

, which are the commercial terms used in the contracts for the sale of goods between traders, are of great importance in the field of international trade. These terms, with the uniformity they provide, greatly reduce the conflicts that arise in the field of international trade. The last revision of rules, which have been updated at certain intervals since 1936, was made and important changes were introduced in 2020. The changes, made with the INCOTERMS® 2020, fundamentally aim to provide convenience for and guide the users in choosing the most appropriate term. In this study, it is aimed to emphasize the innovations and changes introduced by the INCOTERMS® 2020 in general. Firstly, the general explanations about were included in the study and afterwards the changes made were examined in general, specifically within the scope of the changed terms. In this direction, issues such as the change in the insurance coverage of the term CIP, the opportunity for the seller and the buyer to use their own transport vehicles in terms of DAP, DDP, DPU and FCA delivery methods, regulations on costs, changes made regarding security were evaluated. In the study, it was concluded that INCOTERMS® 2020 changes contribute to international trade as they are more understandable and functional for users.

INCOTERMS® 2020, INCOTERMS® 2010, ICC, International Commercial, Delivery Terms.

Giriş

Uluslararası ticarette satım işlemlerinde tarafların farklı ülke hukuklarına tabi olmaları özellikle taşıma, sigorta, nakliye, risk geçişleri gibi alanlarda belirsizliklere yol açmaktaydı. Söz konusu belirsizliklerin ticaret hayatına verdiği zararlar göz önünde bulundurularak Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) tarafından bazı standartlar geliştirilmiştir. Belirtilen amaçla geliştirilen Incoterms, uluslararası ticarette yeknesak ticari terimlerin kullanılması ve taraflarca aynı şekilde yorumlanması amacıyla hazırlanmış kurallardır. Satıcı ve alıcının hak ve borçlarına ilişkin detaylar içeren bu kurallara, milletlerarası ticarette güven ve sürat sağlaması sebebiyle sıkça başvurulmaktadır.

MTO tarafından çıkarılan Incoterms kuralları ilk kez 1936 yılında yayımlanmış ve 1936’dan bu yana önemli değişiklik ve yenilikler yapılmıştır. Anılan değişiklik ve yeniliklerin 1953, 1967, 1976, 1980, 1990, 2000, 2010 ve son olarak da 2020 yılında yapıldığı görülmektedir. Çalışmada özellikle 2020 yılında yapılan değişiklikleri incelemek ve bu değişiklikle bağlantılı konuları değerlendirmek hedeflenmiştir.

INCOTERMS® 2020, 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Önemle belirtmek gerekir ki INCOTERMS 2020’nin yürürlüğe girmesi önceki Incoterms’lerin uygulanmayacağı anlamına gelmemektedir. Tarafların anlaşmasıyla önceki yıllara ilişkin Incoterms’lerin uygulanması hala mümkündür. Ayrıca, devam eden sözleşmeler bakımından da tarafların anlaşmasıyla INCOTERMS® 2020’nin uygulanmasına karar verilebilir.

I. Incoterms Hakkında Genel Açıklama

MTO tarafından yayımlanan Incoterms, tacirler arasında yapılan mal satım sözleşmelerinde kullanılan üç harfli ve toplamda on bir adet ticari terimlerdir. Bu terimlere sözleşmelerde yer verilmesi taraf iradelerine bağlı olup, herhangi bir zorunluluk söz konusu değildir. Anılan terimler, uluslararası satımlara konu malların sevk ve teslimlerinin yorumlanabilmesi amacı dikkate alınarak MTO tarafından ilk kez 1936 yılında yayınlanmıştır. Incoterms’de 1967, 1976, 1980, 1990, 2000, 2010 ve son olarak 2020 yıllarında değişiklikler yapılmış, bazı terimler kapsamdan çıkarılmış ve yeni terimler eklenmiş, bazı terimlerin ise içerikleri değiştirilmiştir. Bu değişikliklerin temelinde, uluslararası ticaret ve taşıma alanındaki gelişmelerin dikkate alınması yatmaktadır.¹

Uluslararası ticari ilişkilerde tarafların farklı hukuk sistemlerine tabi olması belirsizliklere, yorum farklılıklarına ve uyuşmazlıklara yol açabilmektedir. Aynı şekilde ülkelerin ulusal düzenlemelerinde ticari terimlerin farklı anlamlar içermesi uygulama bakımından karışıklıklara sebebiyet verebilmektedir. Incoterms, uluslararası alanda gerçekleştirilen ticari faaliyetlerde yeknesaklık sağlayarak, gündeme gelebilecek uyuşmazlıkları ve belirsizlikleri azaltmaya yardımcı olmaktadır. Taraflar hak ve borçlarını seçtikleri terimden açık bir şekilde anlayabilmekte, böylece ticari hayata duyulan güven ve uluslararası ticarete ilgi artmaktadır. Öte yandan, söz konusu terimler ticari hayatın hızlı bir şekilde işlemesine de fayda sağlamaktadır.

MTO’nun Incoterms’ü hazırlarken benimsediği temel amaç, uygulamada mevcut ve yerleşmiş olan ticari uygulamalara bir standart getirmek ve Incoterms’e yapılan atıflarla tarafların hak ve borçlarını belirlemektir.² Bu kapsamda yeni ticari uygulamalar geliştirmek şeklinde bir amacın söz konusu olmadığını belirtmek gerekir.³

INCOTERMS® 2020’nin temel amacı ise daha anlaşılır bir metin ile uygulanabilirliğin artırılmasıdır. Incoterms değişikliklerinin temelinde gelişen ticari uygulamaların takip edilebilmesi ve bunlara uyum sağlanması yatmaktadır. Bu doğrultuda çeşitli aralıklarla Incoterms’de iyileştirme ve değişikliklerin yapıldığı görülmektedir.

Incoterms’ün uluslararası alanda doğan ihtiyaçlar neticesinde geliştirilmesine rağmen, ulusal hukuklarda uygulanması bakımından bir engel bulunmamaktadır. Bu terimlere ulusal ticari sözleşmelerde de yer verilebileceğini belirtmek gerekir.