Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Ceza Yargılamasında Seri Muhakeme Usulü

Serial Trial Procedure in Criminal Justice

Cengiz APAYDIN

Ceza adalet sisteminde seri muhakeme usulünün tercih sebebi, belli suç tipleri açısından soruşturmanın ve yargılamanın hızlanarak ceza adalet sisteminin hızlı ve etkin olmasını sağlamaktır. Cezası düşük olan katalog halindeki suç tiplerinin klasik yargılama usulüne göre daha az şekilci bir alternatif yargılama yöntemi olarak benimsenmiştir. Belirli suç tipleriyle ilgili olarak soruşturma evresinin sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği hâllerde uygulanacak bir usul olup temel amacı muhakeme surecinin kısaltılması yoluyla yargının iş yükünün azaltılması ve cezası daha ağır olan suçların yargılamalarında yargının hızlı, etkin ve sağlıklı çalışmasına olanak vermektir. Seri muhakeme usulü yargı yetkisinin Cumhuriyet savcısına devri olmayıp şüpheli, müdafi, Cumhuriyet savcısı ve asliye ceza hâkiminin kollektif çalışmaları sonucu nihai kararın istinaf ve temyiz yolları olmaksızın verilmesini sağlamaktır.

Seri Muhakeme, Alternatif Çözüm Yöntemi, Seri Muhakeme Kapsamındaki Suçlar, Gönüllülük, İtiraz.

Reason for preference of serial trial procedure criminal justice system is to ensure criminal justice system to be quick and effective by expediting investigation and trial phases for the certain offense types. It is adopted as a lesser formalist alternative with respect to the classical trial procedure of the criminal justice system of the catalogue offense types which have lower punishments. It is a procedure that would be applied in cases where deferment of filing a public lawsuit decision is not taken at the end of the investigation phase with regards to the certain offense types and basic purpose is mitigating the case load of the jurisdiction through shortening the procedural process and ensuring quick, effective and healthy operation of the jurisdiction in the offenses with heavier punishments. Serial trial procedure is not transfer of the judiciary power to the public prosecutor but ensuring final decision to be taken without appellate and cassation procedures as a result of the collective works of suspect, defendant, public prosecutor and first instance court judge.

Serial Trial Procedure, Alternative Solution Method, Offenses within the Scope of Serial Trial, Willingness, Objection.

I. Genel Olarak

Ülkemizde, ceza mahkemelerinin iş yükünün, gerek ulusal mevzuatın gerekse ülkemizin taraf olduğu insan hakları sözleşmelerinin öngördüğü standartlarda bir yargılamayı imkânsız kıldığı, adaletin geciktiği, yoğun iş yükünün adli hatalara neden olduğu yakınmaları sıkça dile getirilmektedir. Avrupa çapında, mahkemelerin karşılaştığı ağır iş yükü, son yıllarda yoğun tartışmalara ve insan hakları organlarının, yargı faaliyetinin temel prensiplerine zarar vermeyen çözümler aranması çağrılarına konu olmuştur.1

Seri muhakeme usulü, ceza muhakemesi hukuku alanında alternatif çözüm yolu olarak ilk kez 5271 sayılı Kanun’un 250. maddesinin yeniden düzenlenmesiyle ihdas edilmiştir. Seri muhakeme usulü ile ilgili olarak 31/12/2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmî Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanan Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği çıkarılmıştır.

Seri muhakeme alternatif bir muhakeme yöntemi olup kanunda katalog halinde belirtilen bazı suçlar açısından, soruşturma evresinin sonunda suçun işlendiğine ilişkin yeterli şüphenin bulunması durumunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği hâllerde uygulanacak bir usul olup temel amacı muhakeme surecinin hızlı ve etkin olmasını temin etmektir.

Ceza muhakemesinin aşamaları iddia, savunma ve yargılamadır. Diğer bir ifadeyle, tez (iddia), onun karşısında anti- tez (savunma) ve bu ikisinin değerlendirilerek bir sonuca varılmasını ifade eden sentez niteliğindeki yargılamadır.2 Şüpheli veya sanığın haklarına saygılı bir şekilde maddi gerçeğin araştırılması aşaması, ceza muhakemesinde gelinen son aşamadır. Muhakemenin amacı, hukuki barışı sağlayacak bir hükme ulaşmaktır. Suçluların bulunup cezalandırılmasında toplumun yararı vardır. Ancak bu yarar gerçek suçluların cezalandırılması durumunda elde edilebilir. Şüpheli ve sanığın suçu işleyip işlemediği araştırılırken hak ve çıkarlarının da korunması gerekir. Günümüzde ceza muhakemesi yasalarının, hem şüphelinin/sanığın hem de muhakemede rol oynayan tüm diğer süjelerin hak ve çıkarlarını birbirlerininki ile dengeli biçimde koruyacak kuralları içermesi amaçlanmaktadır. Gerçek her ne pahasına olursa olsun değil, hukuk kuralları içinde şüpheli ve sanığın insanlık onuru korunarak araştırılır. Muhakemenin, insan hak ve özgürlüklerini vurgulayan adil yargılanma hakkına uygun biçimde gerçekleştirilmesi gerekir.3 Oysa seri muhakemede tez, anti tez ve sentez aşamaları gerçekleşmediği için gerçek anlamda bir muhakemeden söz edilemeyeceği için kavramın yanlış seçildiğini düşünmekteyiz.4 Muhakeme yargılamayı gerektirmesine rağmen seri muhakeme olarak adlandırmak kanun tekniği açısından yanlış bir tercih olmuştur. Seri muhakeme soruşturma ağırlıklı bir işlem olup mahkeme onaylı seri soruşturma adı verilmesini önermekteyiz.

Seri muhakeme usulü soruşturma evresine ilişkin bir düzenleme olup iddianamenin düzenlenmesi yerine, görevli asliye ceza mahkemesine hitaben seri muhakeme talep yazısının (talepname) düzenlendiği, Cumhuriyet savcısının, bu yazıda belirlediği cezai yaptırıma temel aldığı delilleri göstermek zorunda olmadığı (CMK m.250/8), kural olarak hâkimin yetkisinde olan hapis cezasının ertelenmesi (TCK m.51), seçenek yaptırımlara çevrilmesi (TCK m.50) ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması (CMK m.231) kurumlarının da Cumhuriyet savcısı tarafından belirlenebildiği sui generis (kendine özgü) bir kurumdur.5

Seri muhakeme usulü, Cumhuriyet savcısı ile şüphelinin kanunla belirlenmiş usulle anlaşmaları esasına dayanan, yasada sınırlı olarak belirtilmiş, müştekisinin hakkı olmayan yere tecavüz dışında kamu hukuku olduğu, cezası düşük olan suçlara ilişkin karar alma sürecini ve böylece mahkemelerin iş yükünü azaltmayı amaçlayan özel bir muhakeme usulüdür.6 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 2012 yılında yürürlükten kaldırılan 250’nci maddesi, 2019 yılının sonunda yürürlüğe giren 7188 sayılı kanunla, yeniden düzenlenmiş ve seri muhakeme usulü̈ ceza muhakemesi hukukumuza kazandırılmıştır.

Seri muhakeme usulü, 5271 sayılı Kanunda belirtildiği üzere, soruşturma aşamasının sonunda uygulanan özel bir muhakeme usulüdür. Cumhuriyet savcısı, katalog halinde sayılmış olan suçlar için, soruşturma sonunda kamu davasının açılması için yeterli şüpheye ulaşır ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı vermez ise, seri muhakeme usulüne başvurmak zorundadır. 5271 sayılı Kanunda, seri muhakeme usulü kapsamındaki bir suçta seri muhakeme usulüne başvurulmaması açıkça iddianamenin iadesi sebebi olarak düzenlenmiştir.7 Diğer bir ifadeyle seri muhakeme usulü, bir kovuşturma şartı olup gerek soruşturma gerekse kovuşturmaya ilişkin aşamaları içeren karma nitelikte bir düzenlemedir.

Seri muhakeme usulü, muhakeme sürecini formal gerekliliklerden arındırarak makul sürede yargılanma hakkını tesis etme amacında olan bir kurum olmakla birlikte, sözlülük, yüz yüzelik, halka açıklık, hükmün huzura getirilmiş ve tartışılmış delillere dayanılarak oluşturulacağı ilkeleriyle çatışmaktadır.8

Ceza muhakemesinin amacı, usul hukuku kurallarına uyarak şüphelinin, sanığın ve mağdurun haklarını gözetmek suretiyle soruşturma ve yargılama yapmak suretiyle maddi gerçeğe ulaşmaktır.9 Hukuka uygun yöntemlerle yapılan soruşturma veya yargılama ile olayın aydınlatılarak her türlü şüphenin ortadan kaldırılması gerekir. Öte yandan maddi gerçek araştırılırken hukuk devleti ilkesi çiğnenmemelidir.

Seri muhakeme usulünün amacı maddi gerçeğe ulaşmak olmayıp şüphelinin sanık sıfatı ile birlikte hakkında ceza verilmesi, şüphelinin yargılama yapılarak üzerine atılı suçu islediğinin kesin olarak belirlenmesinden değil, suçunu kabul etmese bile sadece seri muhakeme usulünün uygulanmasını kabul etmesinden kaynaklanmaktadır. Diğer bir ifadeyle, suç işlediği izlenimi veren şüpheli hakkında yalnızca iddianamenin düzenlenmesine yetecek derecede yeterli şüphe olmasına rağmen, seri muhakeme usulünü kabul etmesi dolayısıyla, cezası yarı oranında indirilmek ve yasal koşullarının bulunması halinde cezanın bireyselleştirilmesine ilişkin ceza adalet sistemindeki lehe hükümlerin uygulanarak şüphelinin yargılama yapılmaksızın sanık statüsü ile birlikte mahkûmiyet kararı verilerek mahkûm sıfatı alması sağlanmaktadır.

Seri muhakeme usulünde, kanunda sınırlı olarak belirtilen suçlar açısından seri muhakeme bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı ile şüpheli arasında, şüpheli lehine bir anlaşma ortamının hazırlanması temelinde olmak üzere kanun koyucunun, ceza adalet sisteminin işleyişini hızlandırmak, suça karşı tepkideki gecikmelerinin meydana getirdiği aşınmaları ortadan kaldırmak ve kaynakları etkin kullanmak gibi amaçları olduğu anlaşılmaktadır.10

Seri muhakemede mahkemenin onay işleminin ceza muhakemesine egemen ilkeler kapsamında bir yargılama olup olmadığı doktrinde tartışılmaktadır. Seri muhakeme usulünde şüpheliye usulü kabul edip etmediği sorulmasına rağmen suçu kabul etmişçesine sonuçlar yüklenmesi dürüst muhakeme ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Şüphelinin cezasının yarı oranında indirileceği yönündeki vaadin şüphelinin iradesini baskı altına alabileceğinden maddi gerçek, adalet ve ceza muhakemesi hukukuna egemen ilkelerden oldukça uzak ve pragmatik gayelerle kabul edilen bir kurum olduğu ve bu haliyle Cumhuriyet savcısının kararnamesi niteliğinde olduğu doktrinde ileri sürülmektedir.11 Cumhuriyet savcısı hâkim yerine geçerek yargı yetkisini kullanmakta olup Cumhuriyet savcısının hükmü ile şüpheli sanık statüsü almadan hükümlü statüsüne geçmektedir. Seri muhakeme ile savunma hakkı işlevsiz hale gelmektedir. Savunmanın ve yargılamanın etkisizleştirilmesi hem CMK’da düzenlenen sav-savunma- hüküm saç ayağı ile meram anlatma, silahların eşitliği, hükmün mahkemece verilmesi, soruşturma ve kovuşturma aşamalarının özelliklerine birlikte içermesi nedeniyle ciddi hak ihlallerine neden olan kendine özgü usuli bir işlemdir.12

Doktrinde, seri muhakeme usulü açısından yaptırımı belirleyen makam Cumhuriyet savcısı olarak belirtilmiş ise de hükmü kuracak olan merciin mahkeme olacağından hareketle, Anayasa’nın 9. maddesinde yer alan ve yargı yetkisinin Türk milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır şeklindeki hükmün ihlal edilmemiş olacağı ifade edilmektedir.13 Seri muhakeme ceza muhakemesi kanununda düzenlenmiş olsa bile sonuçları itibariyle maddi ceza hukukunu ilgilendirmesi nedeniyle karma nitelikte bir düzenlemedir.

II. Seri Muhakemenin Şartları

CMK’nın 250. maddesine göre, Türk Ceza Kanun’unda yer alan; 1. Hakkı olmayan yere tecavüz (madde 154, ikinci ve üçüncü fıkra) 2. Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması (madde 170), 3. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (madde 179, ikinci ve üçüncü fıkra), 4. Gürültüye neden olma (madde 183), 5. Parada sahtecilik (madde 197, ikinci ve üçüncü fıkra), 6. Mühür bozma (madde 203), 7. Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (madde 206), 8. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228, birinci fıkra), 9. Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması (madde 268), suçları. b) 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 13’üncü maddesinin birinci, üçüncü ve beşinci fıkraları ile 15’inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen suçlar. c) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 93’üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen suç. d) 13/12/1968 tarihli ve 1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 2. maddesinde belirtilen suç. e) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun ek 2. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde belirtilen suçlarda seri muhakeme usulü uygulanır.

Görüldüğü üzere kanun koyucu seri muhakeme kapsamındaki suçları tahdidi olarak tek tek belirlemiştir.14 Diğer bir ifadeyle, tahdidi olarak sayılan bu suçlar dışında seri muhakeme usulüne başvurulma olanağı bulunmamaktadır. Kanun koyucunun neden bu suçları seri muhakeme usulü kapsamına aldığı bilinmemektedir, zira gerekçede bu hususta bir veri bulunmamaktadır. Suç seçimindeki belirsizlik öncelikle, katalog suçların hızla genişletilmesi tehlikesi bulunduğu izlenimi vermektedir.15 Seri muhakeme kapsamındaki suçların haksızlık içeriklerinin ve cezalarının nispeten daha az olduğu açıktır.16 Seri muhakeme usulü kapsamındaki suçlarda, suçtan zarar görenleri belirsiz insanlardan oluşması nedeniyle, yasa koyucu iş yükünü azaltmaya ve ceza adalet sistemini etkinleştirmeye yönelik bir ceza politikası oluşturmuştur.

5271 sayılı Kanun’un 250. maddesinde yer alan suçlar, yalnızca hapis cezası öngörülen suçlar olabildiği gibi hapis cezası ile birlikte veya hapis cezasının yerine adli para cezası öngörülen suçlar da olabilmektedir. Sınırlı sayılan bu suçlarda yaptırım aralığına bakıldığında; hapis cezası olarak en az iki aydan başlayan ve en fazla beş yıla kadar öngörülen suçlara yer verildiği görülmektedir. Suçların genel çoğunluğu için üç yıl ve daha az hapis cezasının varlığı söz konusudur. Ayrıca kanun koyucu tarafından 250. maddeye eklenen suçların hiçbirinin şikâyete tabi soruşturulan ve kovuşturulan suçlardan seçilmemesi seri muhakeme usulünden beklenen faydanın anlaşılması açısının önemlidir. Kanun koyucu suç tiplerini belirlerken uluslararası mevzuatların çoğundan farklı olarak, sınırlı sayı prensibine gitmiş; yaptırım aralığı veya yaptırım üst sınırı belirlemeyi tercih etmemiştir. Örneğin, Fransa’da 5 yıl ve altı hapis cezası içeren suçların tümü hakkında Cumhuriyet savcısı ile anlaşmaya varılması mümkündür.17

Ön ödeme ve uzlaştırma kapsamındaki suçlar seri muhakeme usulüne tabi değildir. Uzlaştırma bir onarıcı adalet kurumu olup seri muhakeme usulü bir onarıcı adalet kurumu değildir.

Seri muhakeme kapsamına alınan özellikle ruhsatsız silah taşımak, bulundurmak veya satın almak suçu (6136 Sayılı Yasa’nın 13/1) ile alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanmak suretiyle trafik güvenliğini tehlikeye sokma (TCK m.179/3) suçlarının korudukları hukuki değerler ile belirtilen suçları işleyen faillerin tehlikelilik halleri gözetildiğinde seri muhakeme kapsamına alınmasının insan yaşamı, kamu düzeni ve ceza adalet sistemi açısından büyük sakıncalar barındırdığı açıktır.

Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişilerin hem zarar hem de tehlike oluşturma potansiyeli büyük suçlar olması nedeniyle ceza indirimini değil ceza artırımını gerektiren suç tiplerindendir. Aynı doğrultuda olmak üzere ruhsatsız silah taşımak suçu öncü bir suç olup nihai suçların işlenmesine yönelik işlenen bir suç tipidir. İnsan öldürme veya yaralama suçların büyük çoğunluğu ruhsatsız taşınan silahlarla işlenmekte olup bu kadar büyük bir tehlike ve zarar potansiyeli içeren bir suç tipinin seri muhakeme kapsamına alınmasının suçla mücadele açısından özensiz bir tercih olduğu kanaatindeyiz.

Yargıtay’ın beş adet silaha kadar ruhsatsız silahı taşımayı/bulundurmayı veya satın almayı 6136 Sayılı Yasa’nın 13/1. maddesine aykırılık olarak kabulü yönündeki kararları, bu suçun seri muhakeme usulü kapsamına alınması kararının yanlışlığını açıkça ortaya koymaktadır. Beş adet ruhsatsız silah taşıyan bir kişiye bir yıl hapis ve 30 gün adli para cezası verip, 5271 sayılı CMK’nın 250/4. madde ve fıkrası gereğince ½ oranında indirim yapılarak şüpheli hakkında 6 ay hapis ve 15 gün adli para cezası belirlenmesine, adli para cezasının günlüğü 20 TL olarak toplam 300 adli para cezası olarak belirlenmesi ve şüphelinin adli sicilinde kasıtlı suçtan mahkûmiyeti olmaması halinde CMK’nın 231. maddesi gereğince hükmün açılanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi halinde ruhsatsız silah taşıyan, bulunduran veya satın alan faillerle mücadelenin yetersiz olacağı açıktır. Uygulamada ruhsatsız silah taşımak, bulundurmak veya satın almak eylemlerini gerçekleştiren faillerin büyük bir çoğunlukla kasıtlı suçlardan adli sicil kayıtlarının bulunması da bu suçu işleme eğiliminde olan kişilerin tehlikelilik potansiyellerini göstermektedir. Seri muhakeme usulünün amacı cezaları indirmek değil, suç ve suçla mücadeleyi hızlı ve etkin hale getirmek olarak düşünülmelidir.

Ceza adalet sistemimizde adli kolluğun bulunmaması ve Cumhuriyet savcılarının uzmanlık eğitimlerinin eksikliği nedeniyle araştırma, soruşturma ve delil toplamaya yönelik yaşanan sıkıntıların suçun nitelendirilmesinde ciddi sorunlar yarattığı açıktır. Kolluğun ve Cumhuriyet savcısının hangi eylemin hangi suçu oluşturduğu, hangi suçlarda hangi delillerin hangi yöntemlerle toplanması gerektiğine ilişkin eğitilmesi şarttır. Yargılama yapılmaksızın ve delillerle doğrudan temas edilmeksizin yapılan seri muhakeme usulünde, delillerin değerlendirilmesinin ve suç vasfının belirlenmesinin titizlikle yapılması şarttır.18

Cumhuriyet savcısı seri muhakeme usulüne tâbi bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar. Soruşturma konusu suçun seri muhakeme usulüne tâbi olması Cumhuriyet savcısının maddi gerçeği araştırma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Cumhuriyet savcısı veya kolluk görevlileri, şüpheliyi seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirir. Yapılan soruşturma neticesinde kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma imkânının bulunmaması hâllerinde Cumhuriyet savcısı kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verir.19

Seri muhakeme usulünün uygulanabilmesi için şüphelinin belirlenmiş olması, ifadesinin alınmış olması ve soruşturmanın sonuna gelinmiş olması gerekir.20 Soruşturma evresinin sonu unsurunun normatif kriterlerle somutlaştırılarak CMK ile uyumlu yorumlanması ceza muhakemesine egemen ilkelerin uygulanamamasına ilişkin olası sorunların giderilmesi gerekir. Hem adil yargılamaya ilişkin ilkeleri ihlâl etmemek hem de seri muhakeme usulü eliyle kamu davasını açma ve kamu davasını yürütme mecburiyeti ilkelerine açıkça bir istisna getirildiğinden soruşturma evresinin sonu unsurunun CMK ile uyumlu olacak şekilde somutlaştırılması zorunludur.21

Cumhuriyet savcısı şüpheliyi seri muhakeme usulünün uygulanmasını teklif etmek amacıyla en kısa sürede davet eder. Davet; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi iletişim araçlarından yararlanmak suretiyle de yapılabilir. Şüphelinin mazeretsiz olarak davete icabet etmemesi, resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmaması veya yurt dışında olması ya da başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması hâlinde Cumhuriyet savcısı tarafından bu durum tutanağa bağlanır ve soruşturmaya genel hükümlere göre devam edilir.22

Doktrinde özellikle yazılı olmayan şekilde telefon ile yapılan davetlerde şüpheliye ulaşılamadığının ispatının zor olduğu belirtilerek yüzeysel bir araştırma yapılarak şüpheliye ulaşılamadığı beyan edilebileceği bu durumun sakıncalı sonuçlara yol açacağı belirtilmekte olup bunun önüne geçilebilmesi için kural olarak, şüphelinin adli tebligat dışındaki davete icabet etmemesinin yaptırımının olmaması, yani tebligat yapılması gerektiği iddia edilmektedir. Diğer bir ifadeyle, şüpheliye başka yollarla ulaşılamıyorsa adli tebligat yapılarak sürenin beklenmesi gerekir. Hak kaybı yaratmamak adına ancak adli tebligatın ispatlanabileceği seri muhakeme usulünde de kabul edilmelidir.23 Kanaatimizce seri muhakeme usulünden beklenen fayda yargılamanın hızlanması olup davet; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi iletişim araçları ile şüpheliye ulaşılamaması halinde artık genel hükümlere göre iddianame düzenlenmesi gerekir.

Seri muhakeme usulünün uygulanması Cumhuriyet savcısı tarafından şüpheliye teklif edilir; şüpheliye uygulanacak yaptırımların neler olduğu açıklanır. Şüphelinin, teklifi müdafi huzurunda kabul etmesi hâlinde seri muhakeme usulü uygulanır. Talebi hâlinde teklifi değerlendirmesi için şüpheliye bir ayı aşmamak üzere makul bir süre verilir. Şüphelinin seçtiği bir müdafi bulunmaması halinde baro tarafından müdafi görevlendirilmesi istenilir.

Şüphelinin mazereti olmaksızın belirlenen süre içinde gelmemesi veya bu usulün uygulanmasını kabul etmediğini bildirmesi durumunda soruşturmaya genel hükümlere göre devam edilir.24

Seri muhakeme usulünün uygulanmasını teklif etmek amacıyla şüpheli hakkında zorla getirme kararı verilemez ve yakalama emri düzenlenemez. Şüpheli hakkında başka suç/suçlardan dolayı yakalama kararı veya tutuklama kararı bulunması seri muhakeme usulünün uygulanmasına engel oluşturmamaktadır.