Ceza Muhakemesi Hukukunda Arama

Pınar Bacaksız,Veli Özer Özbek

§ 1. ARAMA TANIMI-KAVRAMI

Arama koruma tedbirini düzenlemiş bulunan Ceza Muhakemesi Kanunu adı geçen koruma tedbirinin bir tanımını vermiş değildir. Sözlük anlamı itibariyle arama, aramak eylemidir. Aramak ise, bir şeyi bulmaya çalışmak, araştırmak, yoklamak anlamına gelir¹.

Arama koruma tedbirini şu şekilde tanımlayabiliriz: Arama, kural olarak hakim, gecikmede sakınca bulunması halinde savcı tarafından yakalama ve/veya delil elde etme amacına yönelik olarak sanık, şüpheli veya üçüncü bir kişinin mesken, işyeri ve sair yerlerinde, üstünde veya eşyasında yapılan bir araştırma işlemidir².

Arama gizli, saklı olan bir şeyin ortaya çıkartılması için yapılır. Bu nedenle gözle görülen, koklanarak algılanan veya işitilerek varlığı anlaşılan delil veya emarelerin arama kavramı içine girmediği kabul edilmektedir. O halde polisin mesela, otomobilin arka koltuğunda duran tabancayı görerek aracı durdurup tabancaya elkoyması, dürbün kullanılması, gözlem ya da gözetleme yapılması³, bahçede bulunan kişilerin oldukça uzak mesafeden özel teknik yöntemlerle fotoğraflarının çekilmesi ya da dinleme⁴ arama olarak kabul edilemez.