Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçunun Cinsel Amaçla İşlenmesi
Perpetration of the Sexually-Motivated Crime of Deprivation of Liberty
Reşit KARAASLAN
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma fiilinin cinsel amaçla işlenmesi, TCK m.109/1’de düzenlenen suçun temel şekline nazaran cezanın artırılmasını gerektiren nitelikli bir unsurdur (TCK m.109/5). Ancak söz konusu düzenleme özellikle iki noktada duraksamalara neden olmaktadır. Öncelikle kişi hürriyetinin cinsel bir amaçla sınırlanmasının nitelikli hal kabul edilmesi, kanun koyucunun cinsel suçlar konusunda ilgilinin rızası için koyduğu yaş sınırlamalarının kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunda da geçerli olup olmayacağı sorunsalına neden olmaktadır. Yine cinsel suçun işlendiği sırada ve eylemle sınırlı süre içinde, failin cinsel suçtan bağımsız olarak kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan da cezalandırılıp cezalandırılmayacağı hususu tartışmalara yol açmaktadır. Çalışmada bu iki soruya cevap aranacaktır.
Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu, Cinsel Suç, Nitelikli Hal, Rıza.
Perpetration of the sexually-motivated crime of deprivation of liberty is a major crime requiring increase of sentence due to the type of crime as regulated by the article 109/1 of Turkish Penal Code. However, the above-mentioned regulation gives rise to hesitations particularly at two points. First of all, acceptance of the limitation of deprivation of a person of his/her liberty with a sexual purpose as a case of major crime gives rise to the problem of whether the age limits imposed by the legislator regarding the consent of the relevant person regarding sexual crimes will also apply for the crime of deprivation of liberty. Another issue also under discussion is whether the perpetrator will be sentenced for committing the crime of deprivation of liberty during the time of committing the crime and within the period limited with the act, independently from the sex crime. Answers will be sought for these two questions in this study.
Crime of Deprivation of Liberty, Sex Crime, Major Crime, Consent.
Türk Ceza Kanunu (TCK) m.109/5’e göre, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun cinsel amaçla işlenmesi halinde verilecek olan ceza artırılır. Dolayısıyla kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun cinsel amaçla işlenmesi, nitelikli unsur olarak düzenlenmiştir. İlk bakışta oldukça rahat bir şekilde yorumlanabilecek ve somut olaylara aktarılırken de herhangi bir probleme neden olmayacak gibi duran bu düzenleme aslında birçok sorunsalı beraberinde getirmektedir. Zira söz konusu nitelikli halin uygulanabilmesi için failin TCK m.102 ve devamında düzenlenen suçları işlemek amacıyla mağdurun hürriyetini kısıtlaması gerektiği kanunun ruhundan rahatlıkla anlaşılmakta ise de, acaba mağdurun hürriyetinin yalnızca cinsel suç sırasında kısıtlandığı durumlarda, fail ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan da cezalandırılacak mıdır? TCK m.109/5 uygulamasında büyük problemlere yol açan bir başka husus ise, suçun çocuğa karşı işlenmesi durumudur. Bu halde, acaba kanun koyucunun cinsel suçlar konusunda ilgilinin rızası için koyduğu yaş sınırlamaları kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu bakımından da geçerli olacak mıdır? Bu soruya verilecek olan yanıt TCK m.109/5 ile TCK m.234/3 arasındaki ilişkiyi belirlemede de etkili olacaktır.
Bu çalışmada tüm bu sorulara özellikle Yargıtay kararları çerçevesinde yanıt aranacaktır. Bu anlatımlardan da anlaşılacağı üzere, çalışma yalnızca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun nitelikli hali olan suçun cinsel amaçla işlenmesini ele almaktadır. Dolayısıyla çalışmanın hacmini gereksiz yere genişletmemek için kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin genel bilgilerden yalnızca çalışmanın konusunu ilgilendirdiği ölçüde kısaca bahsedilecektir. Buna karşın yukarıdaki sorulara cevap aranırken ihtiyaç duyulmayan diğer tüm hususlarda, örneğin diğer nitelikli hallerde, ilgilinin rızası dışındaki diğer hukuka uygunluk hallerinde, suçun özel görünüş şekillerinde genel nitelikli kitaplara atıf yapmak yeterli olacaktır.1
Kişiyi hürriyetten yoksun kılma suçu TCK’nın 109. maddesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre; “(1) Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Kişi, fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa, iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. (3) Bu suçun; a) Silahla, b) Birden fazla kişi tarafından birlikte, c) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle, d) Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, e) Üstsoy, altsoy veya eşe karşı, f) Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, İşlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır. (4) Bu suçun mağdurun ekonomik bakımdan önemli bir kaybına neden olması halinde, ayrıca bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. (5) Suçun cinsel amaçla işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarı oranında artırılır. (6) Bu suçun işlenmesi amacıyla veya sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.”
