Basit Yargılama Usulünde Hızlandırıcı Yenilikler

Mehmet Akif TUTUMLU

I. GENEL OLARAK

Yürürlükten kaldırılan 1086 sayılı HUMK'da temel olarak 4 ayrı yargılama usulü sistemi mevcuttu: Yazılı, sözlü, basit ve seri. Ancak bunlar içinde asıl olan ve en yoğun uygulanan yöntem, yazılı usuldü. Basit yargılama yöntemi ikincil derecede ağırlığı olan bir yöntem olarak algılanırken, sözlü ve seri yargılama yöntemleri uygulamaları yok denecek kadar az olan usulleri imliyordu.

1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda (HMK) işlevsel ölçüt gözetilerek yargılama usulleri iki türe indirilmiştir: Yazılı ve basit. Hemen belirtelim ki her iki usul, yeni Yasada öncekinden hayli farklı şekilde düzenlenmiştir. Bu makalede ele aldığımız konu bağlamında ifade edilmesi gereken ilk saptama, HMK'nın 316-322. maddelerinde düzenlenen basit yargılama usülünde, mülga HUMK'tan farklı, yargılamayı hızlandırıcı nitelikte hükümlere yer verilmiş olduğudur. Aşağıdaki paragrafta bu usulün hangi davalarda ve işlerde uygulanacağını belirttikten sonra, sözünü ettiğimiz yenilik getiren hükümleri irdeleyeceğiz.

II. BASİT YARGILAMA USULÜNÜN UYGULANACAĞI DAVA VE İŞLER

Bunlar HMK m. 316'da şöyle belirtilmiştir: