Kredi Açma Sözleşmesinin hukuki Niteliği
Büşra UYSAL
Kredi açma sözleşmesinin mevzuatımızda açıkça düzenlenmemiş olması nedeniyle, sözleşmenin hukuki niteliği de tam olarak tespit edilemediğinden sözleşmeye hangi hükümlerin uygulanacağı hususunda öğretide çeşitli tartışmalar bulunmaktadır. Bu bağlamda, doktrinde kimi yazarlar, kredi açma sözleşmesinde bankanın belli bir miktar parayı müşteriye taahhüt etmesi sebebiyle bunun bir nevi ödünç sözleşmesi olduğunu; kimi yazarlar, bankanın taahhüdünün yeterli olmadığını, bundan başka bir dizi işlemin de yapılması gerekeceğinden, kredi açma sözleşmesinin çok aşamalı kendine özgü sözleşme olduğunu; kimi yazarlar da kredi açma sözleşmesinde birden çok sözleşmenin yapılmasının gerekli olmadığını, kredi açma sözleşmesinin yapılmasının yeterli olduğunu, bu bakımdan tek aşamalı sözleşme olduğunu savunmaktadır. Tek aşamalı sözleşme görüşü de, sözleşmenin birden çok sözleşme tipine ait özelliklerinden oluştuğundan bahisle karma nitelikte sözleşme görüşü ve diğer sözleşme tiplerine ait özelliklerle birlikte kendine özgü bir takım özellikleri de bünyesinde bulundurmasından dolayı kendine özgü sözleşme görüşü olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Esasen kredi açma sözleşmesinin diğer sözleşme tiplerine ait özellikleri bünyesinde barındırdığı şüphesiz olmakla birlikte, kendine özgü bir takım özelliklerinin de olması sebebiyle, bu hususta kendine özgü tek aşamalı sözleşme görüşünün daha yerinde olacağı kanaatindeyiz.
Çerçeve sözleşme, genel banka sözleşmesi, kendine özgü sözleşme, kredi, kredi açma sözleşmesi, ödünç (karz), ödünç (karz) sözleşmesi, önödünç, rızai ödünç.
I. GENEL OLARAK
Kredi açma sözleşmesi, banka ile müşterisi arasında bir çerçeve sözleşme olup mevzuatımızda tam olarak düzenlenmemiştir. Uygulamadaki önemi gereği, sözleşmeye hangi hükümlerin uygulanacağını belirleyebilmemiz için öncelikle bu sözleşmenin hukuki niteliğini ortaya koymamız gerekmektedir.
Çalışmamızda da, kredi açma sözleşmesinin hukuki niteliğini, öğretideki tartışmalar doğrultusunda çeşitli gruplara ayırarak inceleyeceğiz.
Kredi açma sözleşmesi, belirlenen koşullar çerçevesinde, bankanın bir miktar parayı müşteriye vermeyi müşterinin de bunu geri ödemeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Sözleşmede kararlaştırılan edimin ifası, bankanın bir miktar parayı müşteriye ödünç vermesi olduğu için kredi açma sözleşmesi Borçlar Kanunu m. 306 vd. düzenlenen ödünç sözleşmesine1 benzetilmektedir.
