Alman İş Hukuku’nda Toplu Sözleşme Sistemi
Das System der Kollektivverträge im Deutschen Arbeitsrecht
Sebastian KREBBER,Yeliz BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU
Birçok hukuk sisteminde toplu iş hukuku, sadece sendikaların işveren veya işveren birliklerinin1 toplu iş sözleşmesi müzakerelerinden oluşmaktadır. Alman Toplu İş Hukuku’nun yapısı ise bundan daha karmaşıktır.
Alman Toplu İş Hukuku’nun üç temel ayağı vardır: İlk olarak elbette Alman Toplu İş Sözleşmesi Sistemi’nde de, toplu iş sözleşmesinin bir tarafında sendika diğer tarafında ise işveren veya işveren birlikleri bulunmaktadır. Toplu iş hukukunun bu ayağının tarihi kökeninde sanayileşme ile ortaya çıkan sendikal hareket yatmaktadır.
Daha Weimar Cumhuriyeti döneminden beri, yani birinci dünya savaşının sonu ile Nasyonel sosyalistlerin iktidarı ele geçirmesine kadar olan dönemden beri, Alman Toplu İş Hukuku’nun diğer iki ayağı da mevcuttu. Bunlardan ilki, yasa koyucu tarafından öngörülen işyeri teşkilatıdır2. İşyeri teşkilatında sendikalar esas aktör değildir. Aksine, çalışanlar arasından seçilen işyeri kurulu çalışanların haklarını kolektif olarak gözetmektedir. İşyeri teşkilatı bugüne kadar Almanya’da toplu iş hukukunun ikinci temel ayağı olmuştur.
