Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6361 Sayılı Kanun’un 9/3 Hükmünün Uygulanma(ma)sına İlişkin Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi (Temel Borç İlişkisinden Doğan Kişisel Def’ilerin Faktoring Şirketine İleri Sürülüp Sürülemeyeceği Sorunu)

The Review of the Court of Appeal’s Decision Regarding the;Applicability (Inapplicability) of Article 9/3 of Act No.6361 (The Issue of Whether the Defences Arising From theMain Debtor-Creditor Relationship Can be Asserted AgainstFactoring Company)

Esra HAMAMCIOĞLU,Özge UZUN KAZMACI

6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3 hükmü ile Kanun öncesi dönemde tartışmalı olan, kambiyo senetlerinde temel borç ilişkisinden doğan def’ilerin faktoring şirketine karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği konusu, TTK hükümleri esas alınarak çözüme kavuşturulmak istenmiştir. Her ne kadar olması gereken hukuk açısından bu çözüm tarzı, faktoring işleminin özellikleri ve faktoring’in temeli olan toptan alacak devri dikkate alındığında tartışmaya açık olsa da, getirilen düzenlemenin lafzı ve gerekçede de ortaya konulan kanun koyucunun amacı dikkate alındığında, hükmün uygulanması sonucunda söz konusu def’ilerin kural olarak faktoring şirketine karşı ileri sürülemeyeceği sonucuna varılmaktadır. Hükmün uygulanmasında aksi yönde sonuca varan inceleme konusu karar bu açıdan eleştiriye açıktır.

Faktoring, Toptan Alacak Devri, Kambiyo Senetlerinin Devri, Kişisel Def’iler.

The issue of whether the defences based on the underlying transaction between drawer and beneficiary may or may not be set up against factoring company which is the holder was controversial is aimed to resolved by Financial Leasing, Factoring and Funding Companies Act No. 6361 art. 9/par.3 in accordance with related articles of Turkish Commercial Code. Even though this solution of the Act is disputable when considering the features of factoring transaction and bulk credit transfer which is a main characteristic of factoring, it can be concluded that defences based on the underlying transaction shall not be set up against the factoring company which is the holder as a conclusion of the appliance of the aforementioned article when the new article’s wording and the aim of the legislator mentioned at the preamble of the Act are taken into consideration. Turkish Cort of Cassation decision that is reivewed in this article, reached the contrary conclusion regarding the application of the article and it is open to criticism from this point of view.

Factoring, Bulk Credit Transfer, Transfer of Bill of Exchange, Personal Pleas.

Faktoring ilişkisinde, faktoring şirketi, faktoring sözleşmesi ile müşterisinin doğmuş ve doğacak alacaklarını toptan bir şekilde devraldıktan sonra müşterisinden bu alacaklara ilişkin olarak kambiyo senetleri de devralmaktadır. Şirket, müşterisinin kendisine devrettiği kambiyo senetlerine ilişkin olarak senet borçlusuna başvurduğunda, borçlunun temel borç ilişkisinden kaynaklanan def’ileri, faktoring şirketine karşı ileri sürüp süremeyeceği öğretide ve uygulamada tartışmalıydı. Ancak 13.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3 hükmü ile Kanun gereği artık kural olarak temel borç ilişkisinden doğan def’ilerin faktoring şirketine karşı ileri sürülemeyeceği belirtilerek bu tartışmalara son verilmek istenmiştir. Bununla birlikte, Yargıtay’ın 14.10.2015 tarihinde verdiği inceleme konumuz olan kararında 9/3 hükmü uygulanmayarak bu konuda yeni tartışmaların önü açılmıştır.

Çalışmamızda öncelikle inceleme konusu bu karara konu olan olay ve Yargıtay kararı özetlendikten sonra, kararın değerlendirme aşamasında genel olarak faktoring sözleşmesi, kambiyo senetlerinde def’iler ve def’ilerin faktoring şirketine ileri sürülmesine ilişkin tartışmalar ile yasal düzenleme incelenmiş, sonuç bölümünde de karara ilişkin eleştiri ve yorumlar yapılmıştır.

Davacı taraf A... San. ve Tic. Ltd. Şirketi, dava konusu çeklerin davalı T... San. ve Tic. Ltd. Şirketine, aralarındaki sözleşme gereğince, inşaat şantiyesindeki mutfak tezgahlarının yapılması işi karşılığı avans olarak verildiğini ancak söz konusu iş yapılmadığı için çeklerin karşılıksız kaldığını, buna rağmen davalı şirket tarafından çeklerin diğer davalı faktoring şirketlerine devredildiğini ileri sürerek dava konusu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitini istemiştir.