3182 ve 4389 Sayılı Bankalar Kanunu ile 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’na Göre Dava Hakkı Üzerine Bir Değerlendirme

Hüsamettin Uğur

Kanun koyucu Ceza Usul Kanunu’ndaki genel kurallardan farklı olarak gerek mülga Bankalar Kanunu gerekse 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na göre özel düzenleme (kovuşturma şartı) getirerek bu suçlardan dolayı kovuşturma yapılmasını BDDK veya Fon’un (TMSF) yazılı başvuruda bulunmasına bağlamıştır. Ancak ilgili kuruluşların veya bankaların saklı tutulan “dava hakkı”nın ne olduğu, bu ifadeden neyin kastedildiği sonuçları itibariyle çok önemlidir.

Kovuşturma Şartı, Kamu Dâvası, Yazılı Başvuru, Dava (Açma) Hakkı, Şikayet Hakkı, Şikayete Bağlı Suç, Şahsi Hak.

Ceza yargılamasının yapılabilmesi için, dava açılması zaruridir, yani suç isnadı yargılama makamı önüne getirilmelidir. Bu görevin, devlet adına yapılmasına, devletin kovuşturması denilmektedir. Buna devlet ithamı, toplumsal itham veya yasallık sistemi de denilmektedir. Uyuşmazlığın yargılama makamı önüne getirilmesine dâva denildiği için, Devletin kovuşturmasına “kamu dâvası ” da denilmektedir.

1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı CMK, kamu davasının açılması yönünden yasallık sistemini benimsemiştir. CMUK’un 163. maddesinin karşılığı olan 5271 sayılı CMK’nın 170. maddesinde;

“Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir.