Eşyanın Müsaderesi Yerine dosyada Delil Olarak Saklanmasına, Belgenin Geçersizliğine, İşlemin İptaline Karar Verilmesi Gereken Haller
Zekeriya YILMAZ
Bu çalışmamızda 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 256’ncı ilâ 259’uncu maddelerinde düzenlenmiş bulunan “müsadere usulü” üzerinde durulmuştur ki, müsadere muhakemesi, zikredilen bu madde hükümlerine göre gerçekleştirilmektedir.
Müsadere Kararı, Elkoyma, Müsadere Davası, Mülkiyet Hakkının Mutlak Kaybı, Dava Açma Yetkisi, Yetkili ve Görevli Mahkeme, Müsadere Davasında Zamanaşımı, Kanun Yolları.
I. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Yer Alan Müsadere Hükümlerine Genel Bir Bakış
5237 sayılı Türk Ceza Kanununda "müsadere" müessesesi yeniden düzenlenmiş ve "kazanç müsaderesi" ile "kaim değer müsaderesi"ne ilişkin hükümlere de yer verilmiştir. Eşya müsaderesi, ise 54’üncü maddede düzenlenmiştir.
Yapılan yeni düzenleme ile getirilen temel değişiklik, müsaderenin hukukî niteliğinin bir güvenlik tedbiri olduğunun kabul edilmesidir. İşte bu nedenledir ki, müsadereye hükmedilmesi için bir suçun işlenmesi zorunlu olmakla birlikte, bu suçtan dolayı bir kimsenin cezaya mahkûm edilmesi gerekmemektedir. Örneğin suç işlenmesinde kullanılan tehlikeli eşyanın, bunu kullanan fail, çocuk veya akıl hastası olması nedeniyle cezalandırılamasa dahi, müsaderesine hükmedilecektir.
Suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen eşyanın müsaderesine karar verileceği, kabul edilmiştir. Ancak, bunun için, eşyanın iyi niyetli üçüncü kişilere ait olmaması gerekir. Başka bir deyişle, kişinin suçun işlenmesine iştirak etmemesi, suçun işlenişinden haberdar olmaması durumunda, sahibi bulunduğu eşya bir suçun işlenmesinde kullanılmış olsa bile, müsadereye hükmedilemeyecektir. Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanmış olan eşya ise, suçun icra hareketlerine henüz başlanmamış ise, sadece bu nedenle müsadere edilemeyecektir. Ancak bu eşyanın niteliği itibarıyla kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak açısından tehlikeli olması durumunda müsaderesine hükmedilecektir (m. 54/1).