Almanya Özelinde, Bazı Avrupa Ülkelerindeki Çocuk Ceza Ehliyeti "Ceza Ehliyeti" Sorunuyla Yapılan Reform ve Kanun Değişikliklerine Kısa Bir Bakış

Ufuk TOPRAK

ÖZET:

Çalışmada, Almanya’da ceza yaş sınırının değiştirilmesi hususunda yaşanan tartışmalar ekseninde, diğer Avrupa ülkelerindeki ceza yaş sınırları uygulamaları ve bu hususta son zamanlarda yaşanan gelişmeler ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Çocuk, Genç, Ceza Yaş Sınırı, Suç.

Giriş

Başta Almanya olmak üzere Avrupa’nın diğer ülkelerinde de 1990 yılından itibaren çocuklar ve gençler tarafından işlenen suçlarda sistematik bir artış görülmektedir. Çocukların işlemiş olduğu hukuka aykırı fiillere ceza hukuku kapsamı içinde tepki gösterebilmek için, suç işleyen çocuğun ceza ehliyetine sahip olması genel olarak ön koşul olduğundan¹ çocuk suçluluğundaki artışı önlemede tartışılan konulardan ilki, cezai sorumluluk yaşının düşürülmesinin gerekli olup olmadığıdır? Tabi ki yaş sınırının korunması ya da düşürülmesi dışında farklı arayışlar olmakta, bu farklı arayışlar gerektiğinde kendini, reform veya kanun değişikliği olarak göstermektedir.

Almanya´da ceza sorumluluğu yaş sınırı halen tartışma konusu olmasına rağmen, Avusturya, Hollanda ve İngiltere’de yeni reformlar yapılmıştır. Reformların veya kanun değişikliklerinin içeriği ve niteliği ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Örneğin çocuklar tarafından işlenen hukuka aykırı fiillerdeki artışı önlemek için daha sert tedbirlerin gerekliliğine inanan Hollanda’nın ve İngiltere’nin yapmış olduğu kanun değişiklikleri sertlik dereceleri bakımından birbirinden ayrılmakta, ama yöntem olarak birbirine çok benzemektedir. Avusturya ise tamamıyla ters bir yol izleyip, sorunun çözümünü gençler tarafından işlenen bazı suç tiplerini belirli koşullarda ceza hukukunun uygulama alanı dışına çıkarmakta aramaktadır.