Sağlık Hizmeti ve İdarenin Tazmin Yükümlülüğü Üzerine Düşünceler

Serkan KIZILYEL

ÖZET:

Bir kamu hizmeti olan sağlık hizmetinin, bizzat idare tarafından sunulması ve hem kendi sunduğu hizmetin hem özel hukuk kişileri tarafından sunulan hizmetin denetlenmesi görevi idareye ait bulunmaktadır. Bu hizmetin sunulması sırasında, hizmetten yararlanan konumunda bulunan bireylerin uğradıkları zararların tazmininde Anayasanın 125’inci maddesi uyarınca hizmeti sunan sorumlu olmaktadır. İşte bu sorumluluğun nedeni olan sağlık hizmetinin niteliği, hizmeti alan bireyler ile idare arasındaki hukuki ilişki ve hizmet kusuru kavramı idare hukuku verileri esas alınmak suretiyle açıklanması bu makalenin konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Sağlık Hizmeti, İdare Hukuku, Hizmet Kusuru, Kamu Hizmeti, Tıbbi Uygulama Hataları, Bilirkişilik, Tazmin Sorumluluğu.

1. Giriş

Modern devletlerde idare, sağlık hizmetini sunmayı temel görevlerinden biri olarak görmektedir. Ekonomik ve sosyal alana en az müdahale ilkesini başarılı bir şekilde uygulayan Birleşik Devletlerin de bu hususa uzak kalamadığı güncel tartışmalarıyla ortaya çıkmıştır. Sağlık hizmetinin idare tarafından sunulması sonrasında bu hizmetten kaynaklanan zararların tazminini hukuki bir sorun olarak idare hukukunun konusunu oluşturmaya başlamıştır. İdare tarafından sunulan sağlık hizmeti ihtiyaca paralel olarak kapsamını da giderek genişletmiştir. Tıbbi gelişmenin bireylere en iyi şekilde yansıtılması amacıyla, idari örgütler kurulmuş, yasalaşma süreçleri yaşanmış, devlet bütçesinde önemli tahsisatlar yapılmıştır. Buna rağmen tıbbın ulaştığı bilgi seviyesi dikkate alınarak nelerin hizmet kusuru olduğu, nelerin ise kabul edilebilir, yani hizmet kusuru olmadığı, sağlık hizmetindeki kavramların karşılığının tam olarak neler olduğu henüz ortaya konulabilmiş değildir. Bu nedenle sağlık hizmetindeki kusur gibi tartışmalı kavramlar, öğretinin ve uygulamanın çabalarıyla ortaya konulmaktadır.

İdarece, sağlık hizmeti nde, tıp biliminin dinamiği ve bireylerin beklentilerine cevap verebilmek bakımından yaygın bir örgütlenmeye gidilmiştir. İdare hukuku nda yer alan kavramların, kuşkusuz sağlık hizmetini tanımlama ve sınırlandırma konusunda tamamen işlevsiz olduğu söylenemez. Ancak buna rağmen sağlık hizmetini, bu alanının kendi kavramlarını kullanarak idare hukuku içerisine çekmek yararlı olacaktır.