Anlaşmalı Boşanma Davalarında Tarafların Tazminat ve Nafaka Taleplerinin Karara Bağlanması
Bahattin ARAS
ÖZET:
Bu çalışmada temel olarak, protokolde boşanmanın mali sonuçlarına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemesi halinde yapılması gereken işlemler ile taraflarca hazırlanan protokolde boşanmanın mali sonuçları olan tazminata ve nafakaya ilişkin herhangi bir hüküm veya beyan olmamasına rağmen boşanmaya karar verilmesi ve bu kararın kesinleşmesinden sonra tarafların tazminat veya nafaka talebinde bulunma haklarının olup olmadığı hususları ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler: Anlaşmalı Boşanma, Tazminat, Nafaka, Kusur, Protokol.
Giriş
Anlaşmalı boşanmayı düzenleyen TMK’nın 166/3. maddesi, kusur unsuruna yer vermeyen ve evlilik birliğinin sarsılmasını, boşanma sebebi olarak kabul eden bir düzenlemedir. Bu düzenlemeye göre eşlerin iradeleri ve düşünceleri ön plandadır. Anlaşmalı boşanmayla, eşlere basit, önceden belirledikleri koşullara uyarak, hızlı bir şekilde evlilik birliğini sona erdirmek imkânı tanınmaktadır. TMK’nın 166/3. maddesine göre, evlilik birliğinin sarsıldığının kabulü için, evliliğin en az bir yıl sürmüş olması, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi aranır. Bu durumda boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin bizzat tarafları dinleyerek, iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu konularında kabul edilen düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocuklarının menfaatlerini nazara alarak, bu protokol düzenlemesinde gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca kabulü halinde, anlaşmalı boşanmaya karar verilecektir. Bu halde, tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz (TMK m.184/5)1.
Anlaşmalı boşanmada, eşlerin birlikte dava açmaları veya açılan davayı diğer eşin kabul etmesi halinde evlilik birliği sarsıldığı karinesi mevcuttur. Bu bir karine olduğu için, aksinin ispatı mümkün değildir. Anlaşmalı boşanmada eşlerin kusurlu olup olmadıkları göz önünde tutulmaz.2
