Amerika Birleşik Devletleri Federal Yüksek Mahkeme’nin 6 Aralık 2016 Tarihli Samsung Electronics Co., Ltd. ve Diğerleri & Apple Inc. Kararı

Supreme Court of the United States - Samsung Electronics Co., Ltd.,
et Al. v. Apple Inc.

Hüseyin ACUN

Patent Yasası’nın 289. maddesi, patent koruması altına alınmış tasarımın ya da bu tasarımı kullanarak imitasyon meydana getirilmesi suretiyle bir ürün üretmenin ya da satmanın hukuka aykırı olduğunu ve elde ettiği toplam kazancın tutarında patent sahibine karşı sorumlu olacağını düzenlemiştir. Bununla ilgili olarak jüri üyelerinden biri, Samsung tarafından toptan üretilen çeşitli akıllı telefonların Apple Inc.’in sahip olduğu tasarım lisansını ihlal ettiğine karar vermiştir. Samsung’un patent hakkını ihlal eden telefonlardan elde ettiği kazancın tamamını kapsayacak şekilde Apple lehine 399 milyon dolar tazminata hükmedilmiştir. Federal Mahkeme tazminata hükmedilen kararı onamakla birlikte, Samsung’un, hükmedilen tazminat miktarının indirilmesi gerektiği, zira dava konusu ürünün yalnızca ön yüz ya da ekran olup akıllı telefonun tamamını kapsamadığına ilişkin talebini reddetmiştir. Mahkeme, hükmedilen tazminatta bu şekilde indirime gidilmesinin gerekli olmadığını, zira Samsung’un akıllı telefonlarına ait parçaların son kullanıcılara ayrı ayrı satılmadığını, akıllı telefonlara ait bu parçaların açık biçimde ürün niteliğini haiz olmadığını, bu kararına gerekçe olarak göstermiştir.

Yüksek mahkemenin kararında belirttiği üzere, birden çok parçadan meydana gelen bir ürün söz konusu olduğunda, ürünü düzenleyen ilgili 289. maddede öngörülen tazminata hükmedilebilmesi için, ürünün müşteriye satılan son ürün niteliğinde olması gerekmeyip ürünün yalnızca bir parçasının söz konusu olması yeterlidir.

Samsung, Apple, Patent, Ürün, İmalat Ürünü, Tasarım.

Section 289 of the Patent Act makes it unlawful to manufacture or sell an article of manufacture to which a patented design or a colorable imitation thereof has been applied and makes an infringer liable to the patent holder to the extent of his total profit. As relevant here, a jury found that various smartphones manufactured by Samsung infringed design patents owned by respondent Apple Inc. Apple was awarded $ 399 million in damages-Samsung’s entire profit from the sale of its infringing smartphones. The Federal Circuit affirmed the damages award, rejecting Samsung’s argument that damages should be limited because the relevant articles of manufacture were the front face or screen rather than the entire smartphone. The court reasoned that such a limit was not required because the components of Samsung’s smartphones were not sold separately to ordinary consumers and thus were not distinct articles of manufacture.

In the case of a multicomponent product, the relevant article of manufacture for arriving at a §289 damages award need not be the end product sold to the consumer but may be only a component of that product.

Samsung, Apple, Patent, Product, Article of Manufacture, Design.

Karar

Patent Yasası’nın 289. maddesi tasarım patenti ihlaline özgü tazminatı düzenlemektedir. “(Patentli) bir tasarıma ya da imitasyonun uygulanması suretiyle herhangi bir ürünü” üreten ya da satan bir kişi, “patent sahibine karşı elde ettiği kazancın toplam tutarı kadar sorumlu olur”. Örneğin bir yemek tabağı gibi yalnızca tek parçadan oluşan bir ürün tasarlanması halinde, tasarımın uygulandığı ürün ürünün kendisidir. Örneğin tıpkı bir mutfak fırınında olduğu gibi, tasarımın birden çok parçadan oluşan bir ürüne uygulanması halinde, tasarımın uygulandığı ürüne kimlik kazandırmak daha zor bir iştir.

Bu davanın konusu, akıllı telefon tasarımlarının ihlalidir. Temyiz Mahkemesi, tüketicilerin akıllı telefonu oluşturan parçaları ayrı ayrı satın alamayacakları gerekçesini ileri sürerek 289. madde uyarınca tazminatı hesaplamak amacıyla, caiz bir ürün olarak akıllı telefonu bir bütün olarak tanımlamıştır. Önümüzdeki hukuki sorun Temyiz Mahkemesi’nin bu yorumunun 289. madde ile tutarlı olup olmadığıdır. Biz tutarlı olmadığı görüşündeyiz.

I

A) Federal patent yasaları, imal edilmiş ürünler için tasarımcıların tasarımlarını patent altına almalarına uzun süredir müsaade etmektedir.² “Bir ürün için yeni, özgün ve dekoratif bir tasarım”, patent koruması altına alınmak için uygundur.³ Patentlenebilir bir tasarım, “ürüne, uygulanabilmesi mümkün ya da biçim verdiği şeye, özgün ve diğerlerinden kolaylıkla ayırt edilebilen bir görünüm verir”.⁴ Gorham Co. v. White, 14 Wall. 511, 525 (1872). Gorham Co. v. White davasına bakan mahkeme, “sıradan bir gözlemcinin, ortalama bir tüketicinin göstereceği dikkat ölçüsünde dikkat göstererek iki tasarımın büyük ölçüde aynı olduğu kanısına varması halinde” söz konusu tasarım patentinin ihlal edildiğine hükmetmiştir.⁵