Tescil İlkesi ve İstisnaları
Registration Principal and its Exceptions
Ekrem KURT
Giriş
Bu çalışmamızda tapu sicil hukukuna hâkim olan ilkelerden “tescil ilkesi” ile bunun istisnaları üzerinde durulmuştur. Çalışma iki bölümden oluşmakta olup I. bölümde genel olarak tescil hakkında bilgi verilmiştir. Bunu izleyen alt başlıkta mülkiyetin ya da diğer bir ayni hakkın devrini amaçlayan hukuki işlemlerin bağlı olduğu şekil ele alınmıştır. Bunun nedeni, tescilin hukuki sebebini genellikle belirli hukuki işlemlerin oluşturması ve bu işlemlerin de hukuk düzeni tarafından sıkı şekil şartlarına tabi tutulmuş olmasıdır. Bu başlığın devamında, şekle aykırılığın sonuçları ve tescilin yapılması ana başlıklarına yer verilmiş ve bu son başlık altında ayrıca yetkili kişinin tescil isteminde bulunması, hukuki sebep, sicile kayıt işlemleri incelenmiştir. Sınırlı ayni hakların tescili ise ayrıca ele alınmıştır. II. Bölümde ise başlıca taşınmaz mülkiyetinin (ve sınırlı ayni hakların) Medeni Kanun m. 705’te yer alan tescilsiz kazanım halleri ile bu madde dışındaki hükümlerde yer alan tescilsiz kazanımları ayrı ayrı incelenmiştir.
I. Tescil İlkesi
MK m. 705/I taşınmaz mülkiyetinin kazanılması bakımından kural olarak tescili şart koşmaktadır. Buna “tescil ilkesi” adı verilmektedir1. Bununla birlikte İsviçre-Türk Medeni Kanunları, Alman MK’nun2 aksine mutlak tescil ilkesini benimsemiş değildir. Bu yüzden MK’nun benimsediği ilke “nispi tescil ilkesi” olarak adlandırılabilir3. Çünkü tescil ilkesini benimseyen yasa koyucu, MK (başta MK m. 705/II olmak üzere) ve diğer yasalarla buna bir yığın istisna getirmiş; tescil dışı kazanım yolları listesini hayli kabarık tutmuştur.
Burada belirtmemiz gerekir ki tescil ilkesi aynı zamanda tescilin olumlu ve olumsuz4 işleviyle de yakında ilgili bir kavramdır.
