Yabancıların Sınırdışı Edilmesine İlişkin Danıştay Kararları
Nuray EKŞİ
1994 Yönetmeliği md. 3-4
İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsani veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi md. 3
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından mülteci olarak kabul edilen ve güvenli üçüncü bir ülkeye yerleştirilme işlemleri süren yabancının sınırdışı edilmesine karar verilmesi; Yönetmeliğin 3. maddesi uyarınca sığınmacı olarak tanımlanan bir kişinin, işkenceye tabi tutulma tehlikesinin olduğuna dair esaslı sebeplerin bulunduğu kanaatini uyandıran devlete geri gönderilmesinin mümkün olmaması; Yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan 10 günlük süre içerisinde başvuruda bulunmamanın, sığınmacı başvurusunun incelenmesine engel oluşturmaması; Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliğinin yazısından, davacının mülteci olarak kabul edildiğinin anlaşılması; davacının, mülteci olarak kabul edileceği bir ülke bulununcaya kadar ikametine izin verilmesi
Danıştay 10. Daire, E. 2004/1387, K. 2007/3925, T. 9.7.2007: İstemin özeti: Davacıya ikamet izni verilmeyip ülkesine gönderilmek üzere ülkeden çıkışının sağlanmasına ilişkin 9.5.2003 tarihli işleminin iptali istemiyle açılan dava sonucunda, Ankara 3. İdare Mahkemesince, Türkiye’ye yasal yollardan giren ve başka bir ülkeye iltica etmek amacı bulunan, ancak ilgili Yönetmelikte belirlenen süre içinde başvurmuş olmaması nedeniyle idarece durumu değerlendirmeye alınmayan ve dolayısıyla ikamet izni verilmeyen davacının, Yönetmelik kapsamında sığınmacı durumunda bulunduğu; kaldı ki, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğince, davacının mülteci olarak kabul edilmek suretiyle üçüncü bir ülkeye nakli konusunda girişimlerin sürdüğü; 21.4.1998 tarihli ve 3441 sayılı kanunla onaylanmasının uygun bulunması üzerine 16.6.1988 tarihli 88/13023 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile 30. maddesi dışında ihtirazı kayıt konmaksızın onaylayan ve 10.8.1988 günlü ve 19895 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 3. maddesinde “1) hiçbir taraf devlet, bir şahsı işkenceye tabi tutulacağı tehlikesinde olduğuna dair esaslı sebeplerin bulunduğu kanaatini uyandıran başka devlete geri gönderilmeyecek veya iade edilmeyecektir. 2) Bu gibi esaslı sebeplerin bulunup bulunmadığını tayin maksadıyla yetkili merciler sözkonusu devlette mümkün olduğu kadar sistemli biçimde yaygın, açık seçik veya kütlevi insan hakları ihlalleri bulunup bulunmadığı dahil tüm ilgili hususları göz önüne tutacaktır” kuralına yer verildiği; bu düzenlemeler gereğince, 94/6169 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe giren Yönetmeliğin 3. maddesi uyarınca sığınmacı olarak tanımlanan bir kişinin, işkenceye tabi tutulacağı tehlikesinde olduğuna dair esaslı sebeplerin bulunduğu kanaatini uyandıran devlete geri gönderilmesi mümkün olmadığından; davacının anılan Yönetmeliğin 4. maddesinde yer alan 10 günlük süre içerisinde başvuruda bulunmasının, durumun incelenmesine engel oluşturmayacağı gibi, 25.5.2003 günlü Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği yazısından, davacının mülteci olarak kabul edildiği anlaşıldığından; davacının mülteci olarak kabul edileceği bir ülke bulununcaya kadar ikametine izin verilmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararın temyizen incelenerek bozulması davalı idare tarafından istenilmektedir.
