Lojistik Hukukuna Yüzeysel Bir Bakış
Ünal SOMUNCUOĞLU
I. Lojistik, kısa bir tanımlamada bulunmak gerekirse, ürünlerin, üreticiden, tüketiciye intikaline kadar geçen ve muhtelif safhalar arz eden bir hizmet süreç ve faaliyetidir şeklinde bir ifade kullanabiliriz.(… Lojistik günümüzde, tedarik işlevinin yerini almış olan, tedarikle beraber, üretim aşamasında ve bitmiş ürünün müşteriye ulaştırılması sürecinde, her türlü ürün, bilgi ve para akışının yönetilmesi ve kayıtlarının tutulması ile ilgili bir işletme işlevi olarak karşımıza çıkmaktadır…)1. Lojistik ürünlerin tedarikçilerden müşterilere akışına ilişkin tüm fiziksel akış faaliyetlerini içine alan, kapsamlı bir tedarik, stok ve teslim uygulamasıdır. Lojistik, depolamayı da kapsayacak şekilde tedarik zincirinde gerçekleştirilen faaliyetler bütünüdür. Yani, taşıma, depolama, dağıtım, stok yönetimi gibi dağıtım sürecinde gerçekleştirilen ve ürüne katma değer sağlayan birbiriyle ilişkili, koordine edilmesi gereken işlevleri kapsamaktadır. Bu durumda lojistik için, yönetilmesi gereken bir süreç denebilir. Bir diğer tanımla lojistik, müşteri istek ve ihtiyaçlarına uygun olarak, üretim noktasından, tüketim noktasına hammadde, yarı ürün, son ürün ve ilgili bilginin verimli ve etkili bir şekilde akışı ve depolanmasıdır.2
II. Lojistik hukuku ile ilgili fazla bir esere ulaşabildiğimi söyleyemem. Ancak, ulaşabildiğim kitaplar, Yrd. Doç. Dr. Tunay Köksal ve arkadaşları tarafından yazılmış çok değerli eserleri deniz lojistik ve taşımacılık hukuku ve uluslararası lojistik hukuku adlı eserleridir. Muhteşem bir background'a sahip Köksal ve arkadaşlarının bu eserlerinin çok köklü ve güvenilir bir araştırma ürünü olduğu tartışmasızdır. Ancak, benim dikkatimi çeken husus, lojistik hukuku kavramından söz ederken, münhasıran taşıma hukukunu (Kara, hava, deniz, demiryolu, boru hattı) ele almış olmaları ve başkaca bir hukuki müesseseden söz etmemiş olmalarıdır.
-Yukarıda arz ettiğim gibi, lojistik faaliyeti muhtelif safhaları içeren bir hizmet süreci olup, her bir safha, kendi özel hukukunu da beraberinde getirir. Bu süreçler ise,
