Kamu Yapım İşlerinde Ayıplı Eser ve
 Nefaset Kesintisi

Defective Work and Fairness Deduction in Public Building Works

Murat ARAPGİRLİ

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda yer alan yapım işlerine ilişkin sözleşmeler esas itibarıyla eser sözleşmesi niteliğindedir. Eser sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 470-486. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bununla beraber kamu yapım sözleşmelerinde öncelikle özel kanun niteliğinde olan 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu hükümleri, bu Kanun’da hüküm bulunmaması durumunda ise, 4735 sayılı Kanun m. 36 gereği, TBK hükümleri uygulanmaktadır.

Bu yazıda kamu yapım işlerinde ayıp nedeniyle gerçekleşen nefaset kesintisine ilişkin hususlara değinilecektir.

Eser Sözleşmesi, Ayıp, Nefaset Kesintisi, İnşaat Sözleşmesi, Kamu Yapım İşleri.

Contracts regarding to the building works under the Public Procurement Law no.4734 are contract of work in essence. Contracts of work are regulated between the articles 470 and 486 of the Turkish Code of Obligations no.6098. Nevertheless, primarily provisions of Public Procurement Contracts Law no.4735, which has an attribute of private law, are applied for the public building contracts and if is no relevant provision in this Law then provisions of Turkish Commercial Code are applied in accordance with the article 36 of the Law no.4735.

In this study, issues relevant with the fairness deduction made due to defects in building works are taken into consideration.

Contract of Work, Defect, Fairness Deduction, Construction Contract, Public Construction Works.

1. Giriş

4734 sayılı Kamu İhale Kanununda¹ yer alan yapım işlerine ilişkin sözleşmeler esas itibarıyla eser sözleşmesi niteliğindedir. Eser sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun² (TBK) 470’inci ilâ 486’ncı maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bununla beraber, kamu yapım sözleşmelerinde, öncelikle özel kanun niteliğinde olan 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu³ hükümleri, bu Kanunda hüküm bulunmaması durumunda ise, 4735 sayılı Kanun m. 36 gereği, TBK hükümleri uygulanmaktadır.

Bu yazıda kamu yapım işlerinde ayıp nedeniyle gerçekleşen nefaset kesintisine ilişkin hususlara değinilecektir.

2. Eser Sözleşmeleri Çerçevesinde Ayıplı Eser ve Sonuçları

Yüklenici tarafından işsahibine teslim edilen eser ayıpsız olmalıdır.⁴ Ayıp, sözleşmede üzerinde anlaşılan niteliklerin veya lüzumlu niteliklerin bulunmaması şeklinde kendini gösterir.⁵ Yüklenicinin ya sözleşmede bildirdiği niteliklerden⁶ ya da dürüstlük kuralına göre bulunması gereken niteliklerden yoksun olan eser, ayıplıdır.⁷ Eserin ayıplı olup olmadığının tespitinde ilk kıstas sözleşmedir. Sözleşmede üzerinde anlaşılan bir niteliğin eksikliği, eser buna rağmen teknik bakımdan kusursuz (tam) olsa bile, daima ayıp sayılır.⁸ Hatta eser, kararlaştırılan vasfı taşımadığı için daha kullanışlı veya objektif bakımdan daha değerli olsa da yine ayıplıdır.⁹ Eserin ayıplı olup olmadığının tespitindeki ikinci kıstas dürüstlük kuralıdır.¹⁰ Yüklenici, kararlaştırılmamış olsa bile, en azından orta kalitede bir eser meydana getirmek zorundadır.¹¹