Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Riskli Alanda Tapu Tahsis Belgesi Bulunan Gecekondu Sahiplerinin Hakları

Rights of the Squatters Having Certificate of Title Deed on Risky Areas

Eslem Ayaz

Gecekondu, sanayileşme sonucu gelir yetersizliği nedeniyle barınma sorununa yoksul insanların seçtiği bir çözüm yoludur. Yöneticilerce politik kaygılar sonucu gecekondu sahiplerine belirli şartları yerine getirmesi halinde ileride verilecek tapuya esas olmak üzere tapu tahsis belgesi verilmesi sağlanmıştır. Ülkemizde tapu tahsis belgesi bulunan gecekondular, zemin yapısı ve yapının standartlara aykırılığı nedeniyle can ve mal kaybına yol açma riski taşımaktadır. Gecekonduda yaşayan insanları sözü edilen tehlikelerden korumak için bu bölgeler 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile riskli alan ilan edilerek dönüştürülmeye çalışılmıştır. Doğal olarak, bu dönüşüm sırasında gecekondu sahipleri evlerinden ayrılmak zorunda kalmaktadır. Kentsel dönüşüm nedeniyle evlerinden ayrılan insanlar hangi haklara sahip olacaklardır. Makalemizde riskli alan ilan edilme süreçleri ile kavramlar, tapu tahsis belgeli gecekondu sahiplerinin hukuksal durumlarının Danıştay, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları uyarınca değerlendirilmesi yapılacaktır.

Gecekondu, Tapu Tahsis Belgesi, Riskli Alan, 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, Mahkeme Kararları.

A squatter settlement is a kind of solution of housing problem chosen by poor people as a result of industrialisation due to lack of income. As a result of political concerns, administrators have provided certificates to squatters under some conditions which will be replaced by title deed if it meets certain terms. In our country, because of geological structure and building standards, slum carries the risk of causing loss of life and property. In order to protect people living in these houses against said risks, settlement areas are announced as risky settlements and converted into planned urbanisation by means of Law 6306 on Transformation of Risk Areas Under-Disasters tools. Naturally, the squatters during this transformation are forced to leave their homes. What kinds of rights squatters who leave their homes are entitled? In our article, the concepts and processes of declaration of risky areas, the legal status of squatters having title deeds will be evaluated in the light of the decisions of the Turkish Council of State, the Turkish Constitutional Court and the European Court of Human Rights.

Slum, Title Deed of, Risky Areas, the Law 6306 on Transformation of Risky Areas Under- Disasters, Court Decisions.

§ Giriş

Anayasanın sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması başlıklı 56. maddesinde; herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu, çevreyi geliştirmenin Devletin ve vatandaşların ödevi olduğu belirtilmiş, konut hakkı başlıklı 57. maddesinde ise; Devletin şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını gözeten bir planlama çerçevesinde konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alması gerektiği düzenlenmiştir.1

Bu tedbirleri almak amacıyla kentsel dönüşüm adı altında bir takım düzenlemelere gidilmiştir. Kentsel dönüşüm; yapılaşmış bir yerleşim yerinin imar sorunlarını çözmek için o yerin düzenli, estetik ve sağlıklı bir kimliğe kavuşturulmasına yönelik idari düzenleme ve uygulamalara denilmektedir.2 Başka bir anlatımla ekonomik, fiziksel, işlevsel ya da çevresel açılardan bozulan kent alanının devletin bilinçli müdahalesi sonucu koşullarının iyileştirilmesine yönelik uygulanan plan ve programları kapsayan bir uygulama sürecidir.3

Kentsel dönüşüm uygulamalarına dayanak teşkil eden üç farklı yasal düzenleme vardır. Bunları;