Ceza Davası Sürecinde Başka Dosyalardan İthal Edilen Delillerin Duruşmada Okunmaması ve Adil Yargılanma Hakkı

Akif Yıldırım

I. Ön Açıklamalar

Anayasa’nın 36’ncı maddesinin birinci fıkrasında herkesin meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahip olduğu belirtilmiştir.

Anayasa Mahkemesine göre, Anayasa’da adil yargılanma hakkının kapsamı düzenlenmediğinden bu hakkın kapsamının ve içeriğinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (Sözleşme) “Adil yargılanma hakkı” kenar başlıklı 6’ncı maddesi çerçevesinde belirlenmesi gerekir¹. Öte yandan, Anayasa'nın 36’ncı maddesine "adil yargılanma" ibaresinin eklenmesine ilişkin gerekçede, taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelerce de güvence altına alınan adil yargılama hakkının madde metnine dâhil edildiği belirtilmiştir.

Anayasa Mahkemesi Anayasa’nın 36’ncı maddesi uyarınca inceleme yaptığı birçok kararında, ilgili hükmü Sözleşme’nin 6’ncı maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihadı ışığında yorumlamak suretiyle Sözleşme'nin lafzi içeriğinde yer alan ve AİHM içtihadıyla adil yargılanma hakkının kapsamına dâhil edilen çelişmeli yargılama ilkesi gibi ilke ve haklara Anayasa’nın 36’ncı maddesi kapsamında yer vermektedir².