Şirket Birleşmeleri ve Birleşme Sözleşmelerinde Ortaklıktan Çıkarma

Mergers and Squeeze Out in Mergers

Sevda Bora

Şirket birleşmeleri ticaret, sermaye, vergi, rekabet, iş ve sosyal güvenlik hukuku gibi çeşitli alanlarda etkiler gösteren, yatırım ve istihdam açısından büyük önem taşıyan yapısal değişikliklerdendir. Birleşmelerde temel ilkelerden biri pay sahipliğinin devam etmesidir ve bunu sağlamak açısından hem birleşme prosedürü içinde hem de dışında koruyucu birçok düzenleme öngörülmüştür. Ancak birleşme sözleşmesinde ayrılma akçesi düzenlenmesi yoluyla bu ilkeden ayrılmak mümkündür.

Çalışmamızda öncelikle ilgili kavramlara genel bir bakış açısı sağlamak amacıyla birleşme, pay sahipliğinin devamlılığı ve ortaklıktan çıkarma kavramları incelenmiştir. Sonrasında birleşmede ortaklıktan çıkarmanın tüm birleşme prosedürü içindeki yerini analiz edebilmek için birleşme işlemleri sırasıyla açıklanmıştır. Ayrılma akçesinin birleşme sözleşmesinde düzenlenmesi gerekliliğinden yola çıkılarak ilgili bölümde ayrılma akçesi tüm yönleriyle açıklanmış ve birleşmenin kolaylaştırılmış usulde gerçekleştirilmesinde ayrılma akçesinin yeri üzerinde durulmuştur. Son olarak ortaklıktan çıkarılan ortağın birleşmeye ilişkin dava hakları açıklanmıştır.

Şirket Birleşmesi, Ortaklıktan Çıkarma Hakkı.

Mergers are such as structural changes that show effects in various areas such trade, capital, taxation, competition, employment and social security law and one of great importance in terms of investment and employment. One of the basic principles in merger is the continuity of ownership and to ensure that both inside and outside the terms of the merger procedure is intended protective many regulations. However, by the arrangement of separation reserves in the merger agreement is possible to depart from this principle.

In our study, primarily, to provide a general overview of related concepts, the concept of the merger, the continuity of ownership and squeeze out have been investigated. After, to analyze the place of squeeze out in all merger procedure, merger procedure are described respectively. Starting from the necessity of arranging squeeze out in the merger agreement, in the relevant section, squeeze out is described in all aspects and in the realization of the simplified merger procedure, focused on the location of the squeeze out. Finally, litigation rights regarding the merger of the partner who removed from the partnership are explained.

Mergers, Right of Squeeze Out.

I. Konuya İlişkin Kavramların İncelenmesi

Birleşme, birden çok şirketin içlerinden birinin ya da yeni kurulacak bir şirketin çatısı altında, malvarlıkları tasfiye edilmeksizin bir araya gelmeleri ve birleşen şirket ortaklarının bir değişim oranına göre birleşilen ortaklıktan pay almasıdır¹. Rekabet edebilirlik koşullarının güçlendirilmesi ya da mali durumun iyileştirilmesi gibi amaçlar² taşıyan birleşme; birleşme, bölünme ve tür değiştirme başlığı altında TTK m. 136 ve devamı maddelerinde, eTTK'ya oranla daha detaylı ve sistemli olarak düzenlenmiştir³. Yeni hükümler, birleşme işlemlerini yalnızca güvenli ve şeffaf bir işlemler dizisi olarak düzenlememiş, bunun yanında hak ve menfaat sahiplerinin korunmasını da amaçlamıştır⁴.

Ticari hayattaki önemi göz önüne alındığında şirket birleşmelerinin istihdam ve yatırım boyutu yanında; ticaret hukuku, sermaye piyasası hukuku, rekabet hukuku⁵ ile vergi hukuku⁶, iş ve sosyal güvenlik hukuku gibi kamu hukuku alanlarıyla da yakından ilgisi bulunmaktadır⁷.

Alman hukukunda birleşme, bölünme ve tür değiştirme ayrı bir kanunda düzenlenmektedir⁸. Aynı şekilde İsviçre’de de Birleşme, Bölünme, Tür Değiştirme ve Malvarlığı Devrine Dair Federal Kanunla⁹, bu alan ayrı olarak düzenlenmiştir¹⁰. AB hukuku anlamında ise, birleşmeye ilişkin üçüncü yönerge¹¹, hem birleşme türlerinin düzenlenmesi hem de birleşme gerçekleştirilirken pay sahibinin ve alacaklıların korunması açısından önemli bir açılımın başlangıcı olmuştur¹².