Bireysel Başvuru Kararlarının Anayasa Dogmatiğine Etkisi

The Effect of Individual Appeal Judgements to the Constitution Dogmatic

Eylül Solakoğlu

Makale ile anayasa dogmatiğinin anlamı ile anayasa kuramından farkı ve Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru imkânının, Türk Anayasa Hukuku’nda, anayasa dogmatiğinin gelişimine hangi açılardan katkı sağladığı incelenmektedir. Bu çerçevede anayasa dogmatiğinin temel aldığı ilkeler, anayasa kuramının anayasa dogmatiği ile çeliştiği noktalar ve anayasa dogmatiğinin gelişimine katkı sağladığı düşünülen Türk Anayasa Mahkemesi’nin Tuğba Arslan kararı değerlendirilmiş ve tartışılmıştır.

Anayasa Dogmatiği, Anayasa Kuramı, Bireysel Başvuru, Anayasa Mahkemesi.

In this article, the difference of the meaning of the constitution dogmatic from the constitution theory and in what aspects individual appeal opportunity to the Constitutional Court contributes to the constitution.dogmatic’s development in the Turkish constitutional law are investigated. In this context, the principles based on the constitution dogmatic, the points which the constitution theory and constitution dogmatic conflicts and Tuğba Arslan’s judgement which is thought to have contributions on the development of the constitution dogmatic are avaluated and discussed.

Constitution Dogmatic, Constitution Theory, Individual Appeal, Constitutional Court.

GİRİŞ

Anayasa dogmatiği (“Verfassungsdogmatik”), Türk anayasa hukukçuları tarafından fazla ilgi görmeyen ancak Alman anayasa hukukçuları tarafından sıklıkla tartışma konusu yapılan kavramlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu kavram altında yapılan çalışmalar, esas itibariyle anayasa normlarını incelemekte olup bu yönüyle daha çok pozitif hukuka yaklaşmaktadır. Karşıt kavramı olarak kullanılan anayasa kuramı (“Verfassungstheorie”) ise, normların içeriğinden çok bu normların ortaya çıkışı ve biçimsel yapısı ile ilgilenmekte olup çalışmalarının sonucunda elde edilen bilgiler normatif hukukun oluşumuna katkıda bulunmaktadır.

Anayasa dogmatiğinin konusunu mevzu hukukun oluşturuyor olması nedeniyle, bu alanda yapılacak çalışmaların özellikle anayasa hukukunun yorumlayıcısı konumunda olan Anayasa Mahkemesi için yol gösterici olacağı düşünülmektedir. Zira son anayasa değişikliği ile getirilen “bireysel başvuru” imkanıyla Anayasa Mahkemesi’nin anayasa normlarını yorumlama noktasındaki işlevi büyük oranda artmış ve bu şekilde anayasa dogmatiği ile uyumlu kararlar verilmesi yönündeki haklı beklentiler de kendini göstermeye başlamıştır.