Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Tam Yargı Davalarında Fazlaya İlişkin Hakların Saklı Tutulması ve Anayasa Mahkemesi’nin 12.06.2008 Tarihli Kararı

Fatih BİRTEK

ÖZET:

İdari işlemlerden ve eylemlerden doğan zararın, işlemin veya eylemin sahibi olan idarece karşılanması Anayasal bir zorunluluktur. Bu zararlara ilişkin taleplerin idareye yöneltilmesi, idari başvuru ve tam yargı davası yoluyla olmaktadır. İYUK’ta yer alan hükümler uyarınca, tam yargı davası açan davacının, zarar tutarını (miktarı) belirtme zorunluluğu bulunmaktadır. Oysa idari işlemlerden ve eylemlerden doğan bedensel zararların, davanın başında tespit edilebilmesi çoğunlukla mümkün değildir. Bu türden zararlar, ancak dava açıldıktan sonra ve bilirkişi yardımı ile tespit edilebilmekte ve hatta çoğunlukla bu miktar dahi uyuşmazlık konusu olup miktar hususunda temyiz yoluna müracaat edilmektedir. Çalışmamızda idari yargıda fazlaya ilişkin hakların saklı tutularak dava açılıp açılamayacağı hususu, Anayasa Mahkemesi’nin 12.06.2008 tarihli kararı bağlamında irdelenmiş olup, konu hakkında çözüm önerilerine ve eleştirilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İdari Yargı, Tam Yargı Davası, Kısmi Dava, Fazlaya İlişkin Hakların Saklı Tutulması.

1. Giriş

İdarenin işlemlerinden ve eylemlerinden dolayı sorumluluğu nun normatif temeli Anayasa’dır. Anayasa’nın 125. maddesine göre idare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.

İdarenin zarar verici eylemlerinden ve işlemlerinden ötürü vatandaşların da gerek zarar verici işlemin ve eylemin sahibi idareye başvurarak ve gerekse bağımsız ve tarafsız mahkemeler nezdinde zararını talep edebilmesi ve hakkını arayabilmesi ise hukuk devletinin vazgeçilmez (olmazsa olmaz) ilkelerindendir.1 Günümüzde hiçbir ülke, kamusal gücün bireylere haksız olarak verdiği zararların yine devletçe üstlenilip karşılanması gereğini tartışma konusu yapmamaktadır.2 Nitekim, Anayasamızın 40. maddesi hükmüne göre de, Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkes, yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkânının sağlanmasını isteme hakkına sahiptir.