Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlaması

Berrin Akbulut

GİRİŞ

Ceza Kanunumuzun 66. maddesinde dava zamanaşımı süreleri düzenlenmiştir. Bu süreler geçtiğinde işlenen suçla ilgili davaya devam edilme imkanı ortadan kalkmaktadır. Dolayısıyla sürelerin ne zaman işlemeye başlayacağı önem taşımaktadır. Başladıktan sonra kanunda belirtilen sürelerin geçmesiyle dava zamanaşımına uğramakta, dolayısıyla da bir mahkumiyet söz konusu olmamaktadır. Konunun önemi nedeniyle Ceza Kanunumuz da aynı maddenin 6. fıkrasında, dava zamanaşımı sürelerinin ne zaman işlemeye başlayacağına ilişkin belirleme yapmıştır.

Dava zamanaşımı sürelerinin başlamasıyla ilgili olarak getirilen hükümde bazı suç türleri ve özellik arzeden bazı müesseseler göz önünde bulundurulmuştur. Bunlar tamamlanmış suçlar, teşebbüs halinde kalmış suçlar, kesintisiz suçlar ve zincirleme suçlardır. Ayrıca sürenin işlemesiyle ilgili olarak yapılan diğer bir belirleme de mağdur çocuklara ilişkindir. Belirtilenlerden de anlaşıldığı gibi düzenleme, tüm suç türlerine, ihlal ediliş biçimlerine yer vermemiştir. Yer verilenler açısından da doktrin ve uygulamada sorunlar bulunmaktadır. Bunun dışında sürelerin başlamasına ilişkin doktrinde belirlemeler bulunmakla beraber başladığı anın tam olarak neyi ifade ettiği açıklanmamaktadır. Örneğin hareketin yapıldığı zamanın neyi karşıladığı belirtilmemektedir. Bu çalışmada kanunda yer verilen veya verilmeyen tüm suç türleri ve ihlal ediliş biçimleri göz önüne alınarak dava zamanaşımı sürelerin işlemeye başlayacağı an tespit edilecek, mağdur çocuklara ilişkin düzenlemenin neyi ifade ettiği açıklanacak, dava zamanaşımı süresini kesen ve durduran nedenler incelenecek, ancak öncesinde dava zamanaşımına ilişkin açıklamalar yapılacaktır.

I. DAVA ZAMANAŞIMI

Suçun işlendiği tarihten itibaren kanunda belirtilen sürelerin geçmesiyle dava açılmasına veya davaya devam edilmesini engelleyen müesseseye dava zamanaşımı adı verilmektedir.