Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

İl Özel İdaresi Mallarının Haczi

Attachment Execution Opposite to Special Provincial Administrations

Osman DURAN

Mahalli idarelerden olan İl Özel İdareleri özel hukuk hükümlerine göre kişilere borçlanabilirler. Bu borcunu rızası ile ödeyen İl Özel İdareleri hakkında takibe gerek yoktur. Ancak borcunu ödemeyen İl Özel İdarelerine karşı İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde takip yapılabilir. Bu takibinin sonuca ulaşabilmesi için İl Özel İdarelerine ait olan şeylerin haczedilmesi ve bunların satılması gerekecektir. Ancak gerek İcra ve İflas Kanunu gerekse İl Özel İdareleri Kanunu İl Özel İdarelerine ait her şeyin haczedilmesini kabul etmemiştir. Haczedilemeyen bu şeylerin tespit edilmesi uygulama açısından önemlidir. Alacaklılar İl Özel İdarelerinin hangi tür mallarını haczettirebilirler ya da haczettiremezler? Çalışmamızda bunun tespitini, gerek mahkeme kararları gerekse doktrin görüşleri çerçevesinde ele alacağız.

Haczedilmezlik, İl Özel İdarelerinin Malları, Haciz, Haciz Tatbiki, İl Özel İdareleri Kanunu

Special Provincial Administrations which are local administrations can borrow people according to private law. On Special Provincial Administrations which paythis debt with the consent is not required to pursuance. But against Special Provincial Administrations which not pay this debt can be pursued in the framework of the Enforcement and Bankruptcy Law. In order to reach the conclusion this pursuance the Special Provincial Administrations things that will have to be impounded and sold their. However, both the Special Provincial Administrations Law both Enforcement and Bankruptcy Law, has not agreed to impounded Special Provincial Administrations things. Things that cannot be impounded to identified are important for practice. Have creditors what kind of Special Provincial Administrations property can impounded or cannot impounded? In our study, the detection of this doctrinally, ruling of the court of both will be handled.

Impoundness, Special Provincial Administrations Things, Impound, Attachment Execution, Special Provincial Administrations Law

GİRİŞ

İcra takibi, alacaklı tarafından icra dairesine yapılan takip talebiyle başlayan ve söz konusu talebin kanuna uygun olarak yerine getirilmesine kadar devam eden bir süreci kapsar. Bu süreçte, özellikle konusunu paranın oluşturduğu takiplerde, alacaklının alacağına kavuşmasının sağlanabilmesi için alacaklılarına karşı bir nevi teminat teşkil eden borçlunun kıymeti haiz olan şeylerinin haczedilmesi ve haczedilen şeylerin paraya çevrilmesi gerekir1. Zira alacaklı ancak elde edilen para ile tatmin edilecektir. İl özel idarelerinin borçlu taraf olarak yer aldığı takiplerde, alacaklılar, il özel idarelerinin malvarlığının haczedilmesi ve haczedilen şeylerin paraya çevrilmesi ile alacaklarına kavuşacaklardır.

Borçlunun malvarlığı olarak kıymeti olan her şeyi, kural olarak, hacze konu teşkil edebilir. Ancak bir takım insani düşünceler, kamu düzeninin ve kişilerin alacaklarına karşılık kamu yararının üstün tutulması gerekçeleriyle, borçlunun malvarlığındaki kıymete sahip bir kısım mal, alacak ve hakların haczinin caiz olmadığı kabul edilmektedir2. Bu durum haczedilemezlik kuralı şeklinde ifade edilmektedir. Haczedilemezlik kuralı İcra ve İflas Kanunu’nun 82 ve 83. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun koyucu sosyal düşüncelerle, özellikle borçlunun ve ailesinin yaşaması ve ekonomik varlığını devam ettirmesi, tamamen topluma muhtaç hale gelip toplumsal dengenin bozulmaması için ve kamu yararı gerekçesiyle, borçlunun bazı mal ve haklarının tamamen veya kısmen haczedilemeyeceğini kabul etmiştir. Haczedilemeyeceği kabul edilen mallar hakkındaki hükümler ilamsız icrada (İİK m.82, 83), ilamlı icrada (İİK m.41) ve ihtiyati hacizde uygulama alanı bulur. Ayrıca haczedilemeyeceği kabul edilen mallar yalnız cüz’i icrada değil, aynı zamanda külli icrada (iflasta) da uygulanır. Zira müflisin haczi mümkün olmayan malları iflas masasına girmez (İİK m.184)3. Ancak Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri ile kamu yararına çalışan dernekler ve gelirinin yarısından fazlasını kamu görevi niteliğindeki işlere harcayan vakıflar, bir ticari işletmeyi, ister doğrudan doğruya ister kamu hukuku hükümlerine göre yönetilen ve işletilen bir tüzel kişi eliyle işletsinler, kendileri tacir sayılmadıklarından (TTK m.16/2), çalışmamızda il özel idaresinin haczedilemeyen mallarının iflas masasına girip girmemesinin bir önemi yoktur.

Çalışmamızda borçluların tamamen haczedilemeyecek mallarının düzenlendiği İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan mahsus kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallardan il özel idarelerinin mallarının haczedilememesi incelenecektir. İl özel idaresi mallarının haczedilememesi 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun4 7. maddesinin son fıkrasında düzenlenmiştir. Çalışmamız da ilk önce, il özel idaresinin haczedilemeyen malları incelenecek daha sonra, il özel idaresinin hangi mallarının haczedilebileceği incelenecektir. Çalışmamızda, il özel idaresine İcra ve İflas Kanunu kapsamında başlatılan takipler yanında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun5 kapsamında başlatılan takiplerde il özel idaresinin mallarının haczedilip haczedilemeyeceği yargı kararları6 ışığında incelenecektir.