Spor Müsabakalarında Yaşanan Seyirci Taşkınlıklarından Doğan Hukuki Sorumluluk

Die Zivilrechtliche Haftung Bei Sportveranstaltungen Aufgrund Von Zuschauerausschreitungen

Fatih GÜNDOĞDU

Spor müsabakalarında müsabakanın seyrini ve güvenliğini tehlikeye atacak hareketlerde bulunan seyirciler, bu davranışlarıyla müsabakayı düzenleyene, diğer seyircilere ve müsabaka sebebiyle stadyumda bulunan kişilere zarar verebilirler. Seyirci taşkınlıkları sebebiyle meydana gelen zararlardan sorumluluk seyirci sözleşmesinden doğan koruma yükümlerinin ihlalinden ya da haksız fiilden doğabilecektir. Taraflar yaptıkları seyirci sözleşmesiyle sadece asli edim yükümleri altına girmemekte, bu sözleşmeden taraflar için birtakım yan yükümler doğabilmektedir. Bu sözleşmeyle seyirciler ücret ödeme ve yer temin etme asli edim yükümlerinin yanı sıra müsabakanın seyrini bozmama, diğer taraftarları tehlikeye atmama ve zarar vermeme yükümü altındayken, müsabakayı düzenleyen ise objektif olarak gerekli koruma önlemlerini almak zorundadır. Söz konusu yan yükümlere aykırı davranan, karşı tarafın zararını karşılamak zorunda kalacaktır.

Seyirci Sözleşmesi, Seyirci, Taraftar, Seyirci Taşkınlıkları, Koruma Yükümleri, Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme, Tehlike Sorumluluğu, Taraftara Rücu.

Die Zuschauer, die den Verlauf und Sicherheit der Sportsveranstaltung in Gefahr bringen, können den Veranstalter, die anderen Zuschauer und die anderen Menschen, die sich wegen der Veranstaltung im Stadion befinden, schädigen. Die Schadensersatzhaftung für Schädigung wegen der Zuschauerausschreitungen kann entweder aus der Verletzung vertraglicher Schutzpflichten oder aus deliktischer Verkehrssicherungspflicht in Betracht kommen. Der Zuschauervertrag obliegt den Parteien nicht nur Hauptleistungspflichten, sondern daneben bestehen weitere Nebenpflichten, die sich aus der Natur des Vertrages ergeben. Neben der Hauptleistungspflichten wie die Gewährung von Lohnzahlung und Platznutzung, gibt es auch Nebenpflichten. Diese verpflichten den Zuschauer auch aus diesem Vetrag dazu, den Verlauf des sportlichen Geschehens nicht zu stören, die anderen Zuschauer nicht zu gefährden, keine Schäden anzurichten und den Veranstalter objektiv angemessene Schutzmassnamhen zu treffen. Wer diese Nebenpflichten verletzt, wird schadensersatzpflichtig.

Zuschauervetrag, Zuschauer, Fan, Zuschauerausschreitungen, Schutzpflichten, Vertrag mit Schutzwirkung für Dritte, Gefährdungshaftung, Regress gegen Fans.

Bir spor müsabakası sırasında seyircilerden bazılarının taşkınlık yaparak diğer seyircilere, sporculara, kulübe, spor alanında faaliyet gösteren diğer kişilere, hatta spor alanları dışında bulunan kişilere zarar vermeleri günümüzde nadir yaşanan olaylar olmaktan çıkmış durumdadır. Özellikle son yıllarda futbolda yaşanan gergin ortam sporun birleştirici amacını iyiden iyiye unutturmuş ve taraftarlar hem rakip takım taraftarlarıyla hem de kendi içlerinde taşkınlıklar yapmaya başlamışlardır. Kaybedilen bir şampiyonluğun ardından ev sahibi takım taraftarlarının stadyum çevresinde bulunan ve müsabaka ile hiçbir ilgisi bulunmayan kişilere ait mallara zarar verdikleri olay hafızalara kazınmış durumdadır.

Spor seyircilerinin bu tip taşkınlıkları sebebiyle zarar gören kişiler bu zararlarını kim veya kimlerden hangi hukuki sebebe dayanarak talep edebileceklerdir? Bu çalışmada bu soruların cevabı aranacaktır.

6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun’da seyirci ve taraftar kavramlarına yer verilmiş olmasına rağmen, bu kavramlara ilişkin herhangi bir tanım yapılmamıştır. Türk Dil Kurumu sözlüğünde seyirci, bir olayı izleyen kimse, izleyici; eğlenmek için bakan kimse olarak tanımlanmıştır. Ancak konumuz açısından bu tanımın daraltılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Zira seyircilerin taşkınlıkları sebebiyle meydana gelen zararlardan bahsedebilmek ve bundan kimlerin sorumlu olduğunu belirleyebilmek için, seyircilerin bu taşkınlıkları müsabakanın gerçekleştiği stadyumda ve müsabaka sırasında yapmış olması gerekmektedir. Dolayısıyla konumuz açısından seyirci, müsabakanın yapıldığı yerde seyirciler için ayrılmış bölümde fiziken yer alarak, müsabakayı herhangi bir medya iletişim aracına ihtiyaç duymaksızın seyreden ve böylelikle spor müsabakasının atmosferini canlı olarak yaşayan gerçek kişi olarak tanımlanabilecektir.¹ Müsabaka için bilet almasına ve bir seyirci sözleşmesine taraf olmasına rağmen müsabakayı izlemek için stadyuma gitmeyen kişinin seyirci sayılması mümkün değildir. Buna karşın, müsabakayı takip etme amacı taşımaksızın müsabakanın yapıldığı yerde bulunan kişiler ise seyirci olarak kabul edilecektir.²