Öğrencilerin Öğretmenlere Uyguladığı Şiddet ve Bazı Değişkenlerle İlişkilerinin İncelenmesi

Violence Engage in to Teachers by Their Students and Investigation of Relationship Connected to Some Variables

Münevver MERTOĞLU

Bu çalışmada, öğrencilerin öğretmenlere yönelik olumsuz davranışlarının türleri, sıklığı belirlenerek, öğretmen ve öğrencilerin bazı özelliklerine göre değişiklik gösterip göstermediği araştırılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul İlköğretim Okullarında görev yapan branş öğretmenleri oluşturmaktadır. Sosyo-ekonomik düzeyleri, “düşük”, “orta” ve “yüksek” olarak gruplara ayrılan 13 ilçede, her gruptan 9 okul olmak üzere toplam 117 okulda, 2535 öğretmen örneklem grubunu oluşturmuştur. Verilerin elde edilmesinde “İletişim Sorunları Ölçeği” kullanılmış analizinde ise, iki kategorili değişkenler için ‘bağımsız örneklemler t-testi’, ikiden fazla kategorili değişkenler için ‘tek yönlü ANOVA’ kullanılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda en sık gözlenen şiddet davranışları sırasıyla “Öğretmen ve yöneticilerin uyarılarını dikkate almama, öğrencilerin bir öğretmenin yaptıklarını başka bir öğretmene şikâyet etme, öğretmene karşı gelme, bir öğretmenle diğer öğretmeni çekiştirme, en sık gözlenen davranışlardır. Öğrencilerde en az gözlenen şiddet davranışı ise, öğretmenin telefonuna taciz mesajı gönderme, şeklindedir. Ayrıca öğrencilerin öğretmenlerine gösterdikleri şiddet davranışları ile öğretmenlerin bazı demografik özellikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farkların olduğu görülmüştür.

Öğrenci, Okul, Şiddet, Öğretmen, Öğrenci.

In this study, it has been attempted to investigate whether negative attitudes towards teacher are able to show differences according to some components by determining frequency and types of those attitudes. Branch teachers of İstanbul Primary School form the universe of the study. Sample group includes 2535 teachers in 13 districts, total 117 schools splitted into 9 groups having lower, mediocre and higher levels of socio-economic development. Scale of Communication Problems and Independent T-test are used respectively in order to obtain and analyze datas while one-way ANOVA is used for categories possessing more than 2 variables. As a result of research findings of the most seen behaviours have been reached such as “not taking any notice of warnings which given from the teachers and managers, delivering complainments by students to a teacher that about another teacher, objecting to a teacher, detracting a teacher with another teacher. On the other hand the least seen violent behaviour is sending abusing messages to a teacher’s phone. Therefore, some remarkable statistical differences have been seen between some demographical properties of a teacher and violent behaviours that students revealed to their teachers.

Student, School, Violence, Teacher, Student.

Güvenli okul ortamının en temel belirleyicilerinden biri, okulda görev yapan bireylerin birbirleriyle sağlıklı iletişim kurabilmeleridir. Olumsuz iletişim, bazı durumlarda şiddet içerikli tutum ve davranışlara neden olabilir. Şiddetsiz iletişim ortamı, sağlıklı ve güvenli bir eğitim ortamının en temel ve vazgeçilmez koşullarından biridir¹.

MEB- İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, öğrencilerin okulda gösterebilecekleri olumsuz davranışları tanımlamıştır. Okullarda bazı öğrencilerin öğretmenlere yönelik şiddet içerikli olumsuz davranışları, öğretim ortamını bozmakta, sınıftaki diğer öğrencilerin ve öğretmenlerin motivasyonunu ve performansını olumsuz yönde etkilemektedir². Ayrıca öğretmenlerin %40’ından fazlasının sınıf içinde öğrencilerin sorun davranışlarından dolayı mesleklerinin ilk beş yılında istifa ettikleri belirtilmektedir³.

Yapılan araştırmalar, öğretmenlerin mesleklerini cazip görmeme ve ayrılma isteklerinin nedeni olarak öğrencilerin öğretmenlere saygısızlığı ve dersle ilgilenmemeleri olarak görüldüğüne işaret etmektedir⁴.