Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Ticari Defterler ve Belgeler
Cem Barlas ARSLAN
ÖZET:
1 Ocak 1957 tarihinde yürürlüğe giren, ilerleyen yıllarda yapılan bazı değişiklerle günümüze kadar hukuk sistemimiz içinde ticari hayatı düzenleyen 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, TBMM’de görüşmelerine başlanan Türk Ticaret Kanunu Tasarısının kanunlaşmasıyla yürürlükten kalkacaktır. Modern ticari hayatın gereklerine uygun olarak hazırlanan Türk Ticaret Kanunu Tasarısı, hukuk sisteminin de bir gereği olarak, diğer hukuk dallarıyla ve kanunlarla sıkı bir ilişki içinde olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, belki de ticaret hukukunun en çok kesiştiği hukuk dallarından olan vergi hukuku, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve vergi kanunları paralelliği ile mevzuat ilişkisinin en somut göstergelerinden olacaktır. Bu kesişmenin en belirgin konularından birisi de, ticari işletmelerin tutmakta ve düzenlemekte zorunlu oldukları defterlerde ve belgelerde kendini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Ticaret Hukuku – Vergi Hukuku – Ticari Defterler ve Belgeler.
I. Giriş
TBMM tarafından görüşülmeye başlanılan Türk Ticaret Kanunu Tasarısı nın Başlangıç bölümünde, 1’inci maddede belirtildiği üzere; “Türk Ticaret Kanunu, 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ayrılmaz bir parçasıdır. Bu Kanundaki hükümlerle, bir ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiillere ilişkin diğer kanunlarda yazılı özel hükümler, ticari hükümlerdir” şeklinde bir açıklama ile Kanunun uygulama alanı ifade edilmiş ve diğer kanunlarla ilişkisine vurgu yapılmıştır. Bu noktada Türk Ticaret Kanunu Tasarısının vergi kanunları ile ilişkisi ilk maddeden itibaren başlamaktadır.
Tasarı metninin 3’üncü maddesinde ise ticari işlerin tanımı; “bu Kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir” şeklinde yapılmış ve vergi ile bağdaştırıldığında ise, bir ticari faaliyetten doğan kazancın, gelir vergisine tabi olmak suretiyle vergilendirileceği şeklinde ortaya çıkmaktadır. Aynı şekilde 11’inci maddede tanımı yapılan ticari işletmenin de elde edeceği gelir, vergiyi ortaya çıkaracaktır.
