Uncıtral Model Kanunu Işığında Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Milletlerarası Tahkim Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemelerde İhtiyati Tedbirlerin Değerlendirilmesi

The Assessment of Precautionary Measures in the Regulations of the Turkish Code of Civil Procedure and International Arbitration Act in the Light of UNCITRAL Model Law

Burcu İRGE ERDOĞAN

Yargılama aşamasında taraflardan birinin bu yargılama neticeleninceye kadar telafisi zor ya da imkânsız zararlar görmesini önlemek amacıyla, bir takım tedbirlerin alınması mümkündür. Geçici hukukî koruma tedbirleri Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK)** açıkça düzenlenmiş ve çeşitleri ile şartları hükme bağlanmıştır. HMK’nın 389. ve devamı maddelerinde yer alan geçici hukukî koruma tedbirleri; ihtiyatî tedbirler, delil tespiti ve diğer hukukî korumaları kapsayan genel bir kavramdır.Tahkimde ihtiyatî tedbirler konusu; iç tahkim bakımından HMK m. 414’te; milletlerarası tahkim bakımından ise Milletlerarası Tahkim Kanunu (MTK)*** m. 6’da düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerin her ne kadar UNCITRAL Model Kanunu’na ve uluslararası mevzuata uygun olduğu her iki kanunun da gerekçe metinlerinde belirtilmekte ise de; çalışmamızda ilgili hükümler karşılaştırmalı olarak incelenecek, daha sonra ise Tahkim Yargılamasında İhtiyatî Tedbirler Konusunda Karşılaşılan Sorunlar başlığı altında değerlendirmeler yapılacaktır.

Tahkim, İhtiyatî Tedbir, Geçici Hukukî Koruma Tedbirleri, UNCITRAL Model Kanunu.

Temporary legal protection measures have been clearly regulated and adjudicated under its terms in the Turkish Code of Civil Procedure (TBCC). Under article 389 ff TBCC. Interim injunctions under arbitration are regulated in terms of domestic arbitration under the article 414 TBCC and article 6 of International Arbitration Act (IAA). Although it was cleary remarked in the preambles of both laws that these regulations are in line with the UNCITRAL Model Law and international standards here in this study relevant legal provisions in TBCC, IAA and the Model Law will be compared and 'Challenges Encountered on the Issue of Interim Injunctions in the Arbitration Proceedings' will bu discussed.

Arbitration, Interim Measure, Temporary Legal Protection, UNCITRAL Model Law on Arbitration.

I. GİRİŞ

Türk Hukuku’nda tahkim yargılamasında ihtiyatî tedbirler konusuna yer verilen bu çalışmada, öncelikle Giriş bölümünde tahkim ve ihtiyatî tedbir kavramlarından kısaca bahsedilecektir.

Çalışmamızın ikinci bölümünde tahkimde ihtiyatî tedbir kararı verebilme şartları, HMK’da düzenlenen tahkim ve MTK’da düzenlenen tahkim ayrımı ile mahkemeler ve hakemler açısından incelenecektir.

Üçüncü bölümün ilk kısmında iç tahkimde karşılaşılması muhtemel sorunlara, ikinci kısımda ise milletlerarası tahkimde karşılaşılabilecek sorunlara değinilecektir.