Çalışma Hayatında Yıllık Ücretli İzin

Annual Paid Vacation in Work Life

Nilgün AKIN

Çalışma hayatının olmazsa olmazı dinlenme haklarından biri de yıllık ücretli izin hakkıdır. Bu hak, temelde uluslararası belgeler ile Anayasamızda teminat altına alınmıştır. Ayrıntıları ise genel olarak, işçiler hakkında 4857 sayılı İş Kanunu’nda, memurlar hakkında ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenmiştir.

Ancak, bu hakkın kullanımı bakımından işçiler ve memurlar arasında dengesizlik söz konusudur. Her ne kadar bu iki sınıfın statüleri farklı ise de; sosyal hukuk devletinin gereği olarak bütün çalışanlar arasında statülerine göre ölçülülük ve hakkın özü ilkelerine uygun genel bir ahenk sağlanmalıdır.

İş Kanunu, Yıllık Ücretli İzin Hakkı, Yıllık İzin Ücreti, Dinlenme.

One of the essentials of the vacation (or rest) rights in work life is annual paid vacation. This right is guaranteed in our constitution with international documents. The details are covered under Labour Law #4857 and Government Employee Law #657 for workers and government employees respectively.

However, there is inequality between workers and government employees. Although the status of these two groups are different, social constitutional state requires a general rule for all employees based on their status in accordance with the principle of proportionality and the right to self.

Labour Law, Right of Paid Annual Leave, Wage of Paid Leave, Relaxation.

GİRİŞ

İnsan, sadece bir birey olarak sağ doğmak kaydıyla doğumunun öncesinden başlayarak ölümünden sonrasına kadar devam ede gelen çeşitli haklara sahiptir. “İnsan hakları” kavramı ile tabir edilen bu terime dair birçok tanımlamalar yapılmıştır.

Öğretideki bu tanımlamalara birkaç örnek vermek gerekirse:

“İnsan hakları, kelime olarak kişinin sırf bir insan olduğu için sahip olduğu haklar demektir.”(Jack Donnelly). “İnsan hakları, insanın insan olmaktan kaynaklanan haklarıdır.”(Tekin Akıllıoğlu). “İnsan hakları, (cins, yaş, ten, fiziki ya da ruhsal durum ayrımı yapmaksızın) beşeri yaratığa, “haklar”ın sahibi olarak, ulusal ya da uluslararası hukukça tanınan ve korunan ayrıcalıkların hukuksal anlatımı şeklinde anlaşılmaktadır.”(İbrahim Ö. Kaboğlu) “İnsanın başkaca bir özelliğe sahip olması gerekmeksizin salt insan olmasından ötürü, onurlu bir hayat sürmek için sahip olduğu haklar insan hakları olarak tanımlanabilir.”(İlyas Doğan). “Her kişinininsan olmak sıfatıyla sahip olduğu genel bir ahlaki hak olarak “insan hakkı”, insan kişisinin hak ettiği bir asgari muamele meselesi olarak her insana borçlu olunan ve haklı gerekçeleri bulunan üstün öncelikli bir iddia olarak tanımlanabilir.”(Brian Orend)¹.