Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Bireysel Başvuru İncelemelerinde Anayasa Mahkemesinin Konu Bakımından Yetkisi

Akif YILDIRIM

Giriş

İnsan hakları kavramı, günümüzde herkesçe içi farklı şekilde doldurulmaya çalışılsa da, sözcük anlamı itibarıyla “kişinin sırf insan olduğu için sahip olduğu hakları” ifade etmektedir1. İnsanlık tarihi boyunca bilimsel ve felsefi düşüncede gerçekleşen gelişim sonunda tüm insanların, sırf insan olmalarından dolayı devredilemez bazı haklara sahip oldukları ve bu haklardan herhangi bir ayırımcılığa maruz kalmadan yararlanmaları gerektiği genel olarak kabul edilmiştir2.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında insan haklarının ulusüstü ölçekte korunmasına ilişkin uluslararası mekanizmalar kurulmuştur. Günümüzde, insan haklarını güvence altına alıp korumak devletlerin en temel görevlerinden biri olmuştur. Ülkemizde de bireysel başvuru yolu, 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumla kabul edilen 5982 sayılı Kanun’un 1982 Anayasası’nın 148. ve 149. maddelerinde yaptığı değişiklikler ile bireysel başvuruları inceleme ve karara bağlama görev ve yetkisi Anayasa Mahkemesine verilmiştir.

30/3/2011 tarih ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un özellikle 45 ilâ 51. maddeleri bireysel başvuru yolunu daha somut hâle getiren düzenlemelerdir. 12/7/2012 tarihli ve 28351 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi (AYM) İçtüzüğü (İçtüzük) de bireysel başvurunun işleyişi konusunda oldukça ayrıntılı hükümler içermektedir.