Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

TBK’dan Kaynaklanan İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı Süreleri

Period of Limitation for Labour Receivables Arising From the Turkish Code of Obligations

Cumhur Sinan ÖZDEMİR

Zamanaşımı, bir maddi hukuk kurumu değildir. Diğer bir anlatımla zamanaşımı, bir borcu doğuran, değiştiren ortadan kaldıran bir olgu olmayıp, salt doğmuş ve var olan bir hakkın istenmesini ortadan kaldıran bir savunma aracıdır. Bu bakımdan zamanaşımı alacağın varlığını değil, istenebilirliğini ortadan kaldırır. Borçlunun böyle bir olgunun var olduğunu, Yasada öngörülen süre ve usul içinde ileri sürmesi zorunludur. Zamanaşımı, borcun doğumu ile ilgili olmayıp, istenmesini önleyen bir savunma olgusudur. Bu durumda zamanaşımı savunması ileri sürülmedikçe, istemin konusu olan hakkın var olduğuna ve kabulüne karar verilmesinde hukuksal ve yasal bir engel bulunmamaktadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun, 146’ncı maddesine göre Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. İş Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’nda, kıdem ve ihbar tazminatı alacakları için özel bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Uygulama ve öğretide kıdem tazminatı ve ihbar tazminatına ilişkin davalar, hakkın doğumundan itibaren, 10 yıllık zamanaşımına tabi tutulmuştur.

Alacak Hakkı, Eksik Borç, Borcu Doğuran Olgu, Yasal Süre, Savunma Olgusu, Zamanaşımı, Zamanaşımı Süreleri.

Time of limitation isn’t a material law procedure. In other words, the time limitation isn’t a concept producing nor changing nor removing a debt but a defense tool that removes the claim of a right that is already produced and exists. In this respect, the time limitation doesn’t remove the existence of a receivable but the necessity to call for payment. It is obligatory for debtor to stipulate that such a concept exists, within the time and procedure set forth in the Law. The time limitation isn’t relevant with the rise of debt but a defense concept preventing the call. In this case, there is no legal nor judicial barriers preventing a decree asserting that existence and acceptance of the right, which is subject of the claim, as long as a time limitation defense is put forward. Any receivable is subject to a 10-year time limitation as long as there is a contrary provision in the Law according to the article 146 of the Turkish Code of Obligations no 6098. No special limitation periods are set forth in Labor Law and Turkish Code of Obligations for severance and notice payment. In practice and doctrine, cases relevant with the severance and notice payment have been subject to time limitation of 10 years starting from the date the right was originated.

Monetary Claim, Imperfect Obligation, Facts Originating the Debt, Legal Period, Defense Fact, Time Limitation, Periods of Limitation.

Zamanaşımı, alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden dava edilebilme niteliğinden yoksun kalmasını ifade eder. Bu nedenle zamanaşımı, alacak hakkını sona erdirmeyip sadece onu eksik bir borç haline dönüştürür ve alacağın dava edilebilme özelliğini ortadan kaldırır.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa göre asıl alacak zamanaşımına uğrayınca, ona bağlı faiz ve diğer alacaklar da zamanaşımına uğramış olur. Alacaklının dava açmasıyla zamanaşımı kesilir. Ancak zamanaşımının kesilmesi sadece dava konusu alacak için söz konusudur.

II. Zamanaşımı

Zamanaşımı, bir maddi hukuk kurumu değildir. Diğer bir ifadeyle zamanaşımı, bir borcu doğuran, değiştiren ortadan kaldıran bir olgu olmayıp, salt doğmuş ve var olan bir hakkın istenmesini ortadan kaldıran bir savunma aracıdır. Bu bakımdan zamanaşımı alacağın varlığını değil, istenebilirliğini ortadan kaldırır. Borçlunun böyle bir olgunun var olduğunu, yasada öngörülen süre ve usul içinde ileri sürmesi zorunludur1.