Yargıtay Kararları Eşliğinde Trafik Kazalarında Sorumluluk Türleri ve Manevi Tazminat Davası
Types of Liabilities in Traffic Collisions Along With the Supreme Court Decisions and Damages For Mental Anguish Lawsuits
Erhan GÜNAY
Bir trafik kazasında hangi nedenle kimler sorumlu olur? Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine göre; sürücü, işleten, sigortacı ve hatta kusuru varsa yayalar kazadan sorumlu olurlar. Kaza sonucu itibariyle oluşan zararın ödetilmesi için de maddi ve manevi tazminat davası açılır. Makalede manevi acı ve eleme dayalı manevi tazminat davaları Yargıtay kararları eşliğinde incelenmiştir.
Sorumluluk Türleri, Sorumlu Kişiler, Manevi Tazminatın Koşulları, İstek Sahipleri, Manevi Tazminat, İstek Şekli, Takdir Ölçütü, Kusurun Etkisi.
Who are liable and why they are liable in a traffic collision? According to the provisions of Code of Obligations and Highway Traffic Law; driver, operator, insurer and if they have fault even the pedestrians are liable from the collision. And a lawsuit is filed for pecuniary and non-pecuniary damages in order to cover the loss occurred due to the accident. Damages for mental anguish lawsuits based upon the pain and suffering are considered along with the Supreme Court decisions.
Types of Liabilities, Liable Persons, Conditions of Mental Anguish Damages, Claimants, Mental Anguish Damages, Type of Claim, Appraisal Criteria, Effect of Fault.
Çalışmamızda, işçinin sır saklama borcu ile rekabet yasağı kavramları arasındaki benzer noktalar ve farklı yönler incelenmiş olup, bu iki hukuki olgunun yasal dayanakları, geçerlilik koşulları ve iş ilişkisinden sonra hangi şartlarda varlıklarını sürdürecekleri açıklığa kavuşturulmuş; işçinin bu yükümlülüklere aykırılık oluşturacak eylem ve davranışları örneklerle anlatılmış, bunların doğuracağı hukuki sonuçlar ortaya konulmuş; ayrıca, sır saklama yükümlülüğünün, işçinin işverene karşı sadakat ve özen borçlarıyla irtibatına açıklık getirilmiştir.
Sır Saklama Yükümlülüğü, Rekabet Yasağı Sözleşmesi, Sadakat Borcu, Özen Borcu, Haklı Fesih, Haksız Rekabet.
Similarities and differences between the confidentiality obligation and prohibition of competition of worker are examined in our study and legal justifications of these two facts, conditions of their validity and under which conditions they will have sustainability after the employment relation are clarified; acts and behaviors of worker contrary to these obligations are expressed with examples, their legal consequences are presented; furthermore connection of confidentiality obligation with loyalty and care duties of the worker against the employer is clarified.
Confidentiality Obligation, Prohibition of Competition Agreement, Loyalty Duty, Care Duty, Rightful Termination, Unfair Competition.
I. Sorumluluk
Uyulması gereken hukuk kurallarına kişilerin aykırı davranmasının karşılığı olan hesabın verilmesi demek olan sorumluluk dolayısıyla başkalarına verilen zararın ödetilmesi kaçınılmazdır. Sorumluluğun amacı, zarara uğrayanın zararının giderilmesidir:
“… Sorumluluk hukukunun temel amacı, bir kimsenin malvarlığında iradesi dışında meydana gelen eksilmeleri aynen veya nakden giderek zarar görenin zarar veren olay sonucunda malvarlığında eksilen değer yerine nitelik veya nicelik yönünden eş bir değer koymaktır. Zarar görenin malvarlığında eksilen değer yerine aynı nitelikte bir değer konulması mümkün olduğu takdirde bu değer, mümkün olmadığı takdirde nicelik yönünden, yani para ile ona denk bir değer konulur ve zarar verenin yerine getirmek zorunda olduğu bu yükümlülüğe tazminat yükümlülüğü adı verilir…” (17 HD 25.12.2014-13485/19487).
Trafik kazalarında üç türlü sorumluluğun söz konusu olduğu görülmektedir. Bunlar “kusur, tehlike ve olağan sebep sorumluğu” olarak ifade edilmektedir.
