Üremeye Yardımcı Tedavi Yöntemlerinin Uygulanmasına İlişkin Sözleşmelerin Hukuki Niteliği

Öztürk AYDIN

Doğal yollardan çocuk sahibi olamayan eşlerin hukuken izin verilmiş üremeye yardımcı tedavi yöntemlerine başvurarak çocuk sahibi olmaları mümkündür. Bu amaç için açılmış bir üremeye yardımcı tedavi merkezi ile akdedilecek sözleşmelerin hukuki niteliğine ilişkin tespitler, uygulanacak hükümlerin neler olacağını belirler. Bu kapsamda yapay döllenme, embriyo nakli, genetik analiz bilgilendirme, dondurulmuş embriyo ve üreme hücrelerinin saklanması, kürtaj ve hastaneye kabul sözleşmelerinin hukuki nitelikleri tespit edilmiştir.

Embriyo, Homolog Döllenme, Vekâlet, Eser, Hastaneye Kabul Sözleşmesi.

Married spouses who can not have children by natural ways get possibility to be a parent through legal assisted reproduction treatment methods. The legal status of the contracts between spouses and assisted reproduction treatment centers have legal authorization for this purpose specify what the provisions are implemented. In this context, the legal status of the contracts consisting of artificial insemination, embryo transfer, genetic analysis and information, abortion, retention of frozen reproductive cells and embryo in tube, admission to the hospital is stated.

Embriyo, Homolog Fertilization, Mandatum, Work Contract, Admission to the Hospital.

GİRİŞ

Üremeye yardımcı tedavi yöntemleri, çocuk sahibi olamayan eşleri, çocuk sahibi kılmak için bu hususta yetkilendirilmiş tedavi merkezlerinde tıbbi müdahale olarak icra edilir.

Çalışmamızın ilk bölümünde tıbbi müdahale sözleşmesinin hukuki niteliğinin ne olduğu tespit edilmiştir. Bu tespitler ışığında, ikinci bölümde, üremeye yardımcı tedavi yöntemlerinin kapsamı altına giren, homolog döllenme ve embriyo nakillerine ilişkin sözleşmelerin hukuki niteliği hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca tedavinin sağlıklı yürümesi için yapılan preimplantasyon ve prenatal genetik analizler ile ciddi sağlık sorunlarının baş göstermesi nedeniyle başvurulan kürtaja ilişkin sözleşmelerin hukuki niteliği anlatılmıştır. Son bölümde, doğum yapmak için hastaneye yatan eşin karşılaşacağı hastaneye kabul sözleşmesi incelenmiştir.

Çalışmamız bahsi geçen sözleşmelerin hukuki niteliğine ilişkin olup, hastaneye kabul sözleşmesinin türlerinin daha iyi anlatılabilmesi açısından tarafların sorumluluğuna ilişkin bazı hususlara değinilmiştir.