Abonelik Sözleşmelerinden Kaynaklanan Hukukî Uyuşmazlıklarda “Görevli Mahkeme”

Jurisdiction in Legal Dispute From Subscription Contracts

Yusuf MEMİŞ

Meri mevzuat ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun ve Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin emsal kararları ışığında, “Abonelik Sözleşmelerinden Kaynaklanan Hukukî Uyuşmazlıklarda” görevli mahkeme incelenmektedir.

Abonelik Sözleşmesi, Görevli Mahkeme, Tüketici İşlemi, Tacir, Tüketici Hakem Heyeti, Satıcı, Sağlayıcı, Fiili Kullanıcı.

In the article, the jurisdiction in legal disputes from subscription contracts is reviewed regarding the current legislation and the Supreme Court’s 3th civil chamber’s precedents.

Subscription Contract, Jurisdiction, Consumer Transaction, Merchant, Consumer Arbitration Board, Seller, Provider, Actual User.

I. Genel Olarak

Belirli bir davaya aynı yargı kolundaki (adlî veya idarî) ilk derece mahkemelerinden hangisinin bakacağını düzenleyen kurallara görev veya yetki kuralları denir. Görevli mahkeme tespit edilirken, ilk önce o davada, genel mahkemelerin mi, yoksa özel mahkemelerin mi görevli olduğuna bakılır. Özel mahkemelerin görev önceliği genel mahkemenin görevinden önce gelir. Açık ve özel kanun hükmüyle, özel mahkemede görüleceği belirtilmemiş olan bütün davalar genel mahkemelerin görevine girer.¹

6100 sayılı HMK'nın 1’inci maddesinde de açıkça vurgulandığı üzere (HUMK m.1, Anayasa m.142); “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla belirlenir. Göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir.” Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle, görev hususu mahkemece yargılamanın her aşamasında re'sen dikkate alınır.²

Aynı Yasanın (HMK) 2’nci maddesine göre; “Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Bu kanunda ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir.”³