Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Yaşamı Anlamlı Kılan İki Temel Kavram: Etik ve Ahlâk

Two Basic Concepts that Make Life Meaningful: Ethics and Morality

Çağatay ÜSTÜN

Doğru ve kabul edilebilir bir yaşam kurgulayabilmek için farklı yöntemlere ve anlayışlara ihtiyaç vardır. Bunun içinde en temel olan etik bir sistemi benimsemek ve buna uygun bir sistemi oluşturabilmektir. Etik diye bildiğimiz kavram bizlerin davranışlarına yön veren bir düşünce zincirini özetlemektedir. İnsanın düşüncesinin sağlıklı olması ahlâki eylemlerinin doğru bir hale dönüşmesini sağlayabilir. Yaşamın içinde yer alan diğer bütün düzenleyicilerin aksine, etik ve ahlâk bir arada yaşamı anlamlı kılmaya yönelik çok değerli iki unsurdur. Makalemizde bu konuyla ilgili farklı görüşlere yer vererek doğru bir amaca yönelmeyi tasarlıyoruz.

Etik, Ahlâk, Yaşam.

There is a need for extraordinary methods and understandings to be able to build a proper and acceptable life. The fundamentals for doing so are to adopt an ethical system and to devise a system that is suitable for this. The concept we know as ethics is summarizing a thought chain that directs our behaviors. Healthy human thinking can enable moral acts to become correct. Contrary to all other regulators involved in life, ethics and morality in combination are the two very valuable components for making life meaningful. By including in our article various views on this subject, we plan to direct ourselves towards a correct purpose.

Ethics, Morals, Life.

GİRİŞ VE İÇERİK

İnsan olmanın ve bunu sürdürmenin yolu, akıl ve vicdana dayalı bir ruhsal dinginlikten geçmektedir. Bu sayede yaşam zenginleşir ve anlam kazanır. Tıpkı bir organizmanın en küçük parçasının hücre olması gibi, yaşamın ve bilimsel düşüncenin en etkin ve en temel iki yapısı etik ve ahlâktır. Böylece insan, insan olmanın mutluluğuna erişir.

Çoğu kişinin yanılgı içinde olduğu gibi etik, kurallarla değil, ilkelerle bütünleşen bir alandır. İlke, kuraldan farklıdır ve anlamı itibariyle felsefeye yakınlaşan, temel ve genel olanı, bilinmesi gerekeni özetleyen bir kavrama işaret eder. Kural (norm, kaide, düstur) zorunluluğun sağlanmasını emreden bir tür standartlaşmış emir gibidir ve bir süre sonra kanun ve benzeri unsurlar haline dönüşerek etki gücünü maddi anlamda artırmaya çalışır. Aslında etiğin de normatif etik diye tabir edilen bir bölümü kurallarla ilişkilendirilmiş halde var olsa da, genel anlam itibariyle etik, ilkesel düzleme oturtulmuş, bireyin kendi akıl ve vicdanının algılayabileceği ilkelerle bezenmiş bir alan şeklinde algılanmalıdır.

Billington’a göre etik, doğru ve yanlış davranış teorisidir. Ahlâk ise bu doğru yanlış davranış teorisinin pratikteki uygulanış şeklidir1. Etik, belli bir hedefe ulaşabilmedeki amacın özüdür. Bu amaca uygun davranışın gerçekleşebilmesi ve doğru olanın yapılabilmesi ahlâki süreçle ilgilidir. Etik ve ahlâkın felsefenin alt kolu olduğunu ve bu sayede bilgi kuramına da dayanarak bilgiyi, kavrayışı vicdanla birleştirdiğini düşünebiliriz.