Yargıtay İçtihatlarındaki “Hayatın Olağan Akışı” Kriteri ve İslam Hukukundaki “Zahiri Hal Delili”

Abdullah DEMİR

ÖZET:

“Hayatın olağan akışı” kriteri, hukukçuların olaylara yorum getirmede kullandıkları ölçülerde ve prensiplerden birisidir. Buna göre, insanların genelinin sosyal yapı içerisinde yapageldikleri davranışlar, “hayatın olağan akışı” kriterini oluşturmakta ve bu kriter de hukukî problemlerin yorumlanmasında kullanılmaktadır. “Hayatın olağan akışı” kriteri, örf-âdet ve kamu düzeni kavramlarıyla benzerlik taşımakla birlikte, kapsam ve değer açısından onlardan farklı olan bir kavramdır. Hukuk sistemleri, ortak problemlere benzer çözümler ürettikleri için, farklı isimlerle de anılsa, benzer hukuk kavramlarına sahip olabilmektedirler. Bu sebeple “hayatın olağan akışı” kriterinin de İslam hukukunda tekabül ettiği hukukî kavramlar bulunmaktadır. “Zahirî hal delili” bunlardandır.

Anahtar Kelimeler: Anahtar kelimeler: Hayatın olağan akışı, zâhirî hal.

Hayatın Olağan Akışı Kriteri ve Benzer Kavramlarla Farklılıkları

“Hayatın olağan akışı” kriteri, hukukçuların olaylara yorum getirmede kullandıkları ölçülerden ve prensiplerden birisidir. Buna göre, insanların genelinin sosyal yapı içerisinde yapageldikleri davranışlar, “hayatın olağan akışı” kriterini oluşturmakta ve bu kriter de hukukî problemlerin yorumlanmasında kullanılmaktadır. “Hayatın olağan akışı” kriteri, örf-âdet ve kamu düzeni kavramlarıyla benzerlik taşımakla birlikte, kapsam ve değer açısından onlardan farklı olan bir kavramdır.