Kentsel Dönüşümde Arsa Yönetim Şekilleri Kamulaştırma ile Arsaların Yeniden Ayarlanması Arasında: İstanbul’a İlişkin Bazı Düşünceler
Carlos HOYOS
Kentsel dönüşüm günümüzde dünyanın çeşitli yerlerindeki birçok şehirde oldukça yaygın bir olgudur. Bu yenileştirme olgusu açık bir şekilde kentsel alanların yoğunlaştırılması, yeniden canlandırılması ve dönüştürülmesine ilişkin politikalar ile şekillendirilmektedir. Bununla birlikte dönüşüm projelerinin yürüyebilmesi için kullanılan arazi yönetimi araçları bizi her zaman en iyi sonuçlara götürmez. Bu makale İstanbul’daki farklı kentsel dönüşüm projelerinin betimsel analizini sunacaktır. Makale özellikle kamulaştırma yönteminin bir araç olarak kullanılmasının sürece müdahil olmaları gereken arazi sahiplerinin dışlanmalarından dolayı nasıl istenmeyen sonuçlar doğurduğunu incelemektedir. Bu dolayısıyla seçkinleştirme/soylulaştırma dinamiklerini beraberinde getirmektedir ve sıklıkla o yerde daha önce yaşamakta olan halkının kültürel, sosyal ve ekonomik köklerinin sökülmesi sonucunu doğurmaktadır. Böyle bir durumda arsa ve arazi düzenlemesinin [Ç.N.: birebir çeviri yapılırsa “arazinin yeniden ayarlanması” tabirinin kullanılması gerekir. Ancak mevzuatımızdaki karşılık tercih edilmiştir] devlet ve özel mülk sahipleri için gelecek vadeden bir alternatif olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Bu yöntem birleşik bir mantık çerçevesinde kentsel alanları yenilemek ve nihayetinde kamulaştırmanın kullanılmasına nazaran çok daha fazla arzu edilen sonuçlar elde etmek istikametinde birlikte çalıştıkları bir yöntemdir.
Kamulaştırma, Yeniden Arsa Ayarlanması, Kentsel Dönüşüm, Türkiye, İstanbul, Sulukule.
İstanbul. Juan Felipe Pinilla 2013
Özel mülkün tazminat karşılığında kamu yararı ve sosyal yarar gerekçeleriyle meşru bir şekilde devralınması olan kamulaştırma, modern devletin geleneksel imtiyazlarından biridir. Pratikte, kamulaştırma uygulanması onun felsefi temellerine meydan okuyan ve aynı zamanda onun amaçlarını ve değişik durumlarda ve değişik tipteki projelerde uygulanmasının sonuçlarını sorgulayan bir dizi karmaşık ikilemin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
