Türk Ceza Kanununda Verileri Yok Etmeme Suçu

Crime of not Destroying the Personel Data Under 
Turkish Penal Code

İsmail Dursun

“Kişisel veri” ile bu verilerin işlenmesi, elde edilmesi, kaydedilmesi, üçüncü kişilere aktarılması ve yok edilmesini de kapsayan, veriler üzerinde yapılan her türlü işlemdir. Konu 1982 Anayasa’sının 20/3. maddesinde, “herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir” şeklinde düzenlenmiştir. Soruşturma, kovuşturma evrelerinde, delilerin toplanması, değerlendirilmesine yönelik, şüpheli, sanık ya da mağdurdan alınan parmak izi, DNA profili gibi kişisel veriler, şüpheli veya sanığın iletişiminin tespiti sonucu veya teknik takip neticesinde elde edilen kişisel verilerin, kayıtların alınması, kullanılması, silinmesi, yok edilmesi CMK’da ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir (CMK m.80).

Kişisel Veri, Kişisel Verilerin İşlenmesi, Kişisel Verilerin Elde Edilmesi, Kişisel Verilerin Kaydedilmesi, 
Delillerin Toplanması, İletişimin Tespiti, Parmak İzi, Teknik Takip.

Personal data and the processing of such data is every kind of processing of it, which comprises obtaining, recording, transferring to third persons, and deletion, of such data. Article 20/3 of the Turkish Constitution of 1982 provides as follows: “Everyone has the right to claim the protection of his/her personal data.” The following issues regarding personal data such as taking fingerprints from the suspect or from the victim, or taking DNA profile, which regard to the collection or, the assesment of evidence; or the personal data obtained through the interception of the suspect’s communication, or the procedure regarding the use, deletion, and the destruction of such data at the stage of interrogation, or of prosecution are, in detail, provided for under Turkish Criminal Procedure (see Art. 80 of TCP)

Personal Data, Processing of Personal Data, Obtaining of Personal Data, Storing of Personal Data, Collection of Evidence, İnterception of Communication, Fingerprint, Technological Tracking of Suspects.

I. GENEL OLARAK

"Kişisel veri" ile bu verilerin işlenmesi, elde edilmesi, kaydedilmesi, üçüncü kişilere aktarılması ve yok edilmesini de kapsayan, veriler üzerinde yapılan her türlü işlemdir. Bu bakımdan bu süreçte yer alan kişisel verilerin korunması, verilerin kaydedilmesini korumakla birlikte, tüm kişisel veri işleme durumlarını koruma altına almaktadır. 1982 Anayasa'sının 20/3. maddesine göre, "Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir".

Kişisel verilerin korunması medeni hukuk alanında kişilik haklarının ihlali kapsamında değerlendirilmiş ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 24 ve 25. maddelerine göre de koruma altına alınmıştır¹. Buna göre kişisel verilerin korunması, kişinin manevi şahsiyetini korumak amacıyla kabul edilmiştir.

Devlet, sosyal hukuk devleti olmasının gereği (1982 AY. m.2), halkın huzuru ve gelişimini sağlayabilmek amacıyla vatandaşlarının doğumundan ölümlerine kadar ki süreçte, verileri toplamakta ve bunları arşivlemektedir. Bu nedenle çeşitli hukuki düzenlemelerle kamu kurumları hizmetlerinin yürütülmesinde, veri toplama, kayıt altına alma ve başka kurumlarla paylaştıkları verilerin korunmasına yönelik olarak, Nüfus Hizmetleri Kanunu², Adli Sicil Kanunu³, Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu⁴ gibi bazı kanunlarda⁵ bu verilerin toplanması ve korunmasına ilişkin hukuki düzenlemeler yapılmıştır.