Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Çerçevesinde Aile İkamet İzni

Mehmet Aytaç POYRAZ

Yabancıların Türkiye’de yasal olarak oturabilmeleri için ikamet izni almaları zorunludur. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu yabancıların Türkiye’de ikamet edebilmelerini sağlayan ikamet izin çeşitlerini düzenlemiştir. Bunlardan bir tanesi aile ikamet iznidir. Bu izin Türk vatandaşlarının, mavi kartlıların, mültecilerin veya ikamet izni sahibi yabancıların yabancı eş ve çocuklarına verilen bir ikamet iznidir. Böylelikle ailenin birlikte yaşamaları sağlanmıştır. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile düzenlenen aile ikamet izni hükümleri ayrıntılı olarak incelenmeye çalışılmıştır.

Türk Yabancılar Hukuku, Yabancı, İkametgah, İkamet İzni, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu.

Foreigners are supposed to have residence permit to be able to domicile legally in Turkey. Foreigners and International Protection Law has regulated residence permit types enabling foreigners to be able to domicile in Turkey. One of them is family residence permit. This permit is the one given to foreigner spouses and children of Turkish citizens, holders of blue card, refugees or foreigners having residence permits. Thus, it allows families to live together. Provisions of family residence permit regulated with Foreigners and International Protection Law have been tried to examined at full length.

Turkish Foreign Law, Foreign, Residence, Residence Permit, Law on Foreigne Rs and International Protection.

GİRİŞ

Yabancıların Türkiye’ye geldikten sonra burada yasal olarak kalabilmeleri için ikamet izni almaları gerekmektedir. İkamet izinleri Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu çerçevesinde düzenlenmiştir. Altı farklı çeşit ikamet izni vardır ve yabancı ancak bu izinlerden bir tanesini alarak ülkede oturabilecektir. Yabancı kendisi için ikamet izni aldıktan sonra eğer varsa ailesini yanına getirmek isteyecektir. Ancak YUKK ile düzenlenen ikamet izinleri şahsidir. Yani herkes için ayrı ayrı ikamet izni verilecektir. Bu sebeple yabancının ailesinin her ferdi için bir ikamet izni alınması gereklidir. Burada ikamet izni çeşitlerinden bir tanesi olan aile ikamet izni devreye girmektedir. Aile ikamet izni çeşidi ile yabancının getirmek istediği ailesine ayrı ayrı ikamet izni hakkı tanınarak ülkede yasal olarak kalmasına imkân verilmektedir.

Aile ikamet izninin bir destekleyiciye bağlı olarak alınabileceği kanunda belirtilmiştir. Bu destekleyiciler sadece yabancı değil Türk vatandaşı, Türk Vatandaşlık Kanunu m.28’de belirtilen mavi kartlılar veya mülteciler de olabilecektir. Gerçekten Türk vatandaşının bir yabancı ile evlenmesi durumunda yabancı eşinin ülkede yasal olarak kalabilmesi, ikamet izni almasına bağlıdır. Bu ise aile ikamet izni ile düzenlenmiştir.

Aile kavramı sözlükte, idare ve geçimleri bir adama ait olan zevce, evlat, ana baba ve sair şahısların hepsi, familya, ev halkı, hanedan, eş anlamlarına gelmektedir. Aile kavramı genel olarak bir soydan gelenleri, bir sülaleyi ifade etmek için kullanılmıştır¹. Aile, insanın doğal (tabii) olarak içerisinde yaşama ihtiyacının olduğu ilk topluluktur². Medeni hukukta aile kavramı üç farklı anlamda düzenlenmiştir³. Dar anlamda aile, sadece eşlerden oluşan ve evlilik birliği ile de ifade edilen birliktir. Geniş anlamda aile ise anne, baba ve çocukların oluşturduğu topluluğu ifade etmektedir. En geniş anlamda aile ise bir ev başkanının yönetiminde bulunan aynı çatı altında yaşayan insanlardan bir araya gelmiş insan topluluğudur. Bu son tanımdaki topluluğun içerisine kan ve kayın hısımlarının yanı sıra, aşçı, bahçıvan, uşak, hizmetçi, çırak vs de girmektedir⁴.