Fransız Şirketler Hukukunda 
Gündeme Bağlılık İlkesi

Principle of Commitment to 
the Agenda in French Corporation Law

Esra CENKCİ

Fransada anonim şirket genel kurul toplantısının gündeminin belirlenmesi konusunda aşamalı ve katılımcı bir yaklaşım sergilenmektedir. Kural olarak bu şekilde belirlenen gündemin dışında kalan konularda genel kurulda karar alınamaz. Bununla birlikte ortaklık açısından “az öneme sahip konular” ile yöneticilerin azli meselesi, Fransız Ticaret Kanunu’nda açıkça gündeme bağlılık ilkesinin istisnası olarak düzenlenmektedir. Ayrıca doktrinde, gündemdeki konularla “bağlantılı” konuların, gündemde açıkça yer almasa dahi, genel kurulda karara bağlanabileceği kabul edilmektedir.

Fransa, Genel Kurul, Gündem, Toplantıya Çağrı, Anonim Şirket.

In France, progressive and participatory approach is exhibited in point of determining the agenda of general meeting. As a rule, issues outside the agenda set out in this way can not be decided at the general meeting. However, in terms of partnership “less important issues” and the dismissal of managers issue are regulated explicitly as exceptions to the principle of commitment to the agenda in French Commercial Code. In addition, issues that are “linked” to the issues on the agenda, even not covered explicitly in the agenda, is considered to be resolved in the general meeting by doctrine.

French, General Meeting, Agenda, Invitation to General Meeting, Joint Stock Company.

GİRİŞ

Kavram olarak kanunlarda yer verilmeyen gündeme bağlılık ilkesi, anonim şirket genel kurul toplantısında, sadece pay sahiplerine usulüne uygun olarak duyurulan gündemdeki konularda karar alınmasını ifade eder¹. Gündem, toplantıya çağrı ile birlikte pay sahiplerine bildirildiğinden, ilkenin incelenebilmesi, toplantıda alınan kararların çağrı işlemleriyle birlikte ele alınmasını gerekli kılar. Gündeme bağlılık ilkesiyle, toplantıya katılıp katılmama konusunda karar verebilmelerine, toplantıya hazırlıklı katılabilmelerine imkân tanınarak pay sahiplerinin haklarının korunması amaçlanır².

İlkeye, 6102 sa. TTK’de, “gündemde bulunmayan konular genel kurulda müzakere edilemez ve karara bağlanamaz” şeklinde yer verilmektedir (m. 413/2). Bununla birlikte, her ne kadar gündem belirlenirken gündemin açıklığı ilkesine de riayet edilmesi gerekirse de gündemde yer alan konularla bağlantılı konularda genel kurulda karar alınması bu ilkenin ihlal edilmesi sonucunu doğurmaz³. 6102 sa. TTK’nin 413/3. maddesinde yer alan yönetim kurulu üyelerinin azli ve yeni üyelerin seçimi konusunun, yılsonu finansal tablolarının müzakeresi maddesiyle ilgili sayılacağı yönündeki düzenleme, bunun bir yansımasıdır⁴.

Öte yandan, genel kurulda kullanılabilen kimi hakların mahiyetinin bir gereği olarak ya da uygulanma koşullarının ortadan kalkmış olması nedeniyle gündeme bağlılık ilkesinin uygulanmadığı durumlar bulunmaktadır. Her pay sahibinin, gündemde yer almasa bile genel kurulda özel denetim isteme hakkını kullanabilmesi (6102 sa. TTK, m.438), finansal tabloların müzakeresi ve buna bağlı konuların genel kurulda görüşülmesinin ertelenebilmesi (6102 sa. TTK, m.420), çağrısız genel kurul toplantısı (6102 sa. TTK, m.416) bu kapsamdadır⁵. Ayrıca pay sahiplerini koruyan bu ilkeye mutlak anlamda riayet edilmesi, şirket menfaatlerinin önemli ölçüde ihlal edilmesine neden olabilir. Bu amaçla, haklı bir sebebin varlığı halinde, yönetim kurulu üyesinin, gündemde ilgili bir madde bulunmasa dahi görevden alınabilmesine imkân tanınmıştır (6102 sa. TTK, m.364).