Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Sorumluluk Sigortasında Sigortacının, Sigortacıya Yöneltilen Tazminat Talebine İlişkin Yükümlülük, Hak ve Yetkileri (TTK m. 1476, 1479, 1480, 1481)

The Obligations, the Rights and the Authority of 
Insurers With Regard to the Compensation Demand in 
Liability Insurances
 (Turkish Commercial Code, Articles 1476, 1479, 1480, 1481)

İlknur ULUĞ CİCİM

Sorumluluk sigortaları, sigortalının malvarlığının hukuki sorumluluk sebebiyle kötüleşmesi rizikosunu temin eden sigortalardır. Sorumluk sigortaları zarar sigortası niteliğini taşır. Dolayısıyla zarar sigortalarına hakim olan ilkeler bu sigorta bakımından da geçerlidir. Sorumluluk sigortaları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda ilk kez ayrı bir başlık altında incelenmiştir. Sorumluluk sigortaları başlığı altında genel hükümler ve zorunlu sorumluluk sigortaları ele alınmıştır. Çalışmamızda genel hükümler arasında yer alan sigortacının, sigortacıya talebine ilişkin yükümlülük, hak ve yetkiler incelenecektir. Bunlar sigortacının yardımları, sigortacının bilgi alma hakkı, takas yasağı ve halefiyet konularıdır.

Sorumluluk Sigortası, Sigortacının Yardımları, Takas Yasağı, Sigortacının Bilgi Alma Hakkı, Halefiyet.

Liability insurances which are provide to the insured derogation of property because of the legal responsibility. Liability insurances have the characteristics of loss insurances. In consequence of, the principles of the loss insurances are valid with regard to this insurance. Liability insurances have been examined with another heading in Turkish Commercial Code (Number of 6102). Under Liability Insurances heading, the core provisions and compulsory liability insurances have been adressed. In this article, insurer’s liability, right and the authority with regard to the compensation demand. These are; insurers help, right to demand information, the prohibition of intercharge and subragation.

Liability Insurance, Insurers Help, Right to Demand Information, the Prohibition of Intercharge, Subragation.

GİRİŞ

Sorumluluk sigortaları, sigorta ettirenin üçüncü kişilere karşı sorumluluğuna yol açan olaylar sonucu malvarlığının azalması rizikosunu güvence altına alır1. Bu sigorta, sigortalının malvarlığının hukuki sorumluluk sebebiyle kötüleşmesi rizikosunu temin eden sigortalardır. Sigortacı tarafından üstlenilen edim, malvarlığındaki kötüleşmeyi gidermedir. Bu bakımdan sorumluluk sigortaları, “zarar sigortası” niteliğini taşırlar. Dolayısıyla zarar sigortalarına hakim olan ilke ve kurallar bu sigorta bakımından da geçerlidir2. Ancak zarar sigortalarına ilişkin düzenlemelerin ilke olarak sorumluluk sigortalarına da uygulanabileceği düşünülebilirse de, sorumluluk sigortaları mal varlığının pasif kısmını sigorta güvencesi altına alması amacı ile yapılan düzenlemeler olduğundan, mal sigortalarına ilişkin tüm hükümlerin bu tür sigortalara aynen uygulanması mümkün olmayacaktır. Örneğin, zarar sigortalarına ilişkin eksik ve aşkın sigorta ilkelerinin sorumluluk sigortalarına uygulanabilmesi olanaksızdır. Öte yandan, zarar sigortalarına ilişkin düzenlemeler arasında yer çifte sigorta yasağının bu tür sigortalara da uygulanması olanaklıdır3.

Sorumluluk sigortaları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1473-1485. maddelerinde düzenlenmiştir. Eski Türk Ticaret Kanun’da (E-TTK) ise, m.1309, yangından doğan sorumluluğun sigortası, m.1320’de hırsızlık dolayısıyla hukuki sorumluluğun sigortası, m.1335’de ise, kaz sigortası ile ilgili düzenlemelere yer vermiştir. Uygulamada bu boşluk genel şartlarla doldurulmakta idi. 6102 sayılı TTK’ nu, sorumluluk sigortalarını ayrı bir başlık altında düzenlediği gibi, bu sigortalara ilişkin genel hükümler ve zorunlu sorumluluk sigortalarına da yer verilmiştir. Genel hükümler başlığı altında zorunlu olan ve olmayan tüm sigorta türleri için genel ilkeler getirilmiştir. Sorumluluk sigortalarına uygulanacak hükümler başlığı altındaki m. 1485’ de, sorumluluk sigortalarına genel hükümlerin uygulanması ile birlikte aynı yasanın başkası lehine sigortaya ilişkin m.1454, geçmişe etkili sigortaya ilişkin m. 1458, müşterek sigortaya ilişkin m. 1466/ 1 ve zarar gören mal ve zararın gerçekleştiği yerde değişiklik yapmama yükümlülüğüne ilişkin m. 1471 hükümlerinin uygulanması gerektiği düzenlenmiştir.