Sulh Sözleşmesi

Compromise Agreement

Bu çalışmanın amacı sulh sözleşmesi kavramını incelemek, hukuki niteliğini açıklamak, benzer kurumlarla olan ilişkisi ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Sulh tarafların aralarındaki anlaşmazlık veya şüpheyi karşılıklı tavizlerde bulunmak suretiyle ortadan kaldırdıkları bir sözleşmedir. Sulh, tarafların hukuki ilişkiden kaynaklanan uyuşmazlıklara kendi aralarında yapacakları sözleşme ile son verebilmelerini amaçlar. Yani ihtilaflı bölüm, sulh sözleşmesi sayesinde dostane bir çözüme kavuşabilir.

Sulh, iyi bilinen ve geniş uygulama alanına sahip sözleşme olduğu için kanun koyucu tarafından hem Türk Borçlar Kanununda hem de İsviçre Borçlar Kanununda düzenlenmemiştir. Bu eksiklik Yargıtay Kararları ve doktrin tarafından giderilmeye çalışılmıştır. Sulh sözleşmesinin düzenlenmemiş olmasına rağmen birçok kanunda sulhe değinilmiştir. Ayrıca sulh kurumu, Türk Hukukunda ayrıntılı bir biçimde incelenmemiştir. Sulh sözleşmesinin tez konusu olarak seçilmiş olmasının en önemli nedenlerinden birisi de budur.

Sulh Sözleşmesi, İsimsiz Sözleşmeler, Sözleşme Özgürlüğü, Kendine Özgü Sözleşmeler, Borcun Sona Ermesi

The aim of this study is to analyse the compromise agreement and to explain judicial quality to determine the relation and diferrence of it among similar institutions. Compromise is a contract with which the parties to legal relationship eliminate the dispute or the uncertainty about this relationship by reciprocal easing (settlement). Compromise purposes that the arguing parties to a legal relationship shall settle by private contract. That is to say, the parties to a dispute may reach an amicable settlement thanks to compromise.

Compromise agreement is well-known and has a wide range of application. For this reason this contract isn’t legally described by legislator neither in Turkish Code of Obligations nor in Swiss Code of Obligations. Supreme Court and doctrine tried to supply the law of this deficiency. Although compromise isn’t described by legislator, it is dealt with many codes. Futhermore compromise instution has been examined sufficiently in Turkish Law. This is one of the most important reasons of why the commitment of compromise has been selected as the thesis topic.

Compromise Agreement, Innominate Contract, Freedom of Contract, Sui Generis Agreement, End of Obligations

I. SULH VE SULH SÖZLEŞMESİ KAVRAMI

Sulh, kelime anlamı olarak Arapçada “afet ve fesattan kurtulma” anlamına gelmektedir. Ayrıca slm (selim ve selem) ve slh kökü her ikisi birlikte barış anlamına da gelmektedir¹. Sulh, bireylerin toplum halinde yaşayabilmeleri için en önemli kurumlardan biri olmakla beraber huzur, güven ve sosyal barışın tesisi için de şüphesiz çok önemlidir.

Hukuki terim olarak sulh² kavramı ise tarafların karşılıklı tavizlerde (özveri- fedakârlık) bulunmak koşuluyla, aralarında bulunan hukuki ilişkiye dair anlaşmazlık veya şüpheye sözleşme ile son vermeleridir³.

Sulh kavramı sadece günümüz modern hukukuna ait bir kavram olmayıp eski hukuk sistemlerinde de örneklerine rastlanmaktadır. Modern hukuktaki sulhün kökeni Roma Hukukundaki transactio⁴ ve Cermen Hukukundaki sühne kurumlarına dayanmaktadır⁵.