Tütün Çiğneme, Emme, Tüttürme Özgürlüğünün Sınırlandırılması ve 4207 Sayılı Kanun Üzerine Birkaç Not

Some Notes About the Limitation of Freedom of Chewing, Sucking and Smoking Tobacco and the Code Numbered 4207

Seçkin YAVUZDOĞAN

Kelime anlamı ile özgürlük: her türlü dış etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine dayanarak karar vermesi durumudur. Yani özgürlük bir anlamda serbest hareket etme gücü, serbest insan eylemidir.

Anayasamızda açıkça düzenlenmemiş bir özgürlük olan tütün ürünlerinin tüketilmesi özgürlüğünün sınırlandırılıp sınırlandırılamayacağı, sınırlandırılabilecek ise kanun ile yapılan sınırlandırmaların Anayasaya uygun olup olmadığı meseleleri çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır.

Tütün, Özgürlük, Kapalı Alan, İsimsiz Özgürlükler.

The word meaning of freedom is an individuals giving decision based on his free will and his own idea free of every kind of external influences.” In a way, freedom is “the free acting power”, “free individuals behaviour.”

The subject matter of our study consists of the issue whether freedom to smoke the tobacco products, which is not clearly defined by our constitution, can be limited, and whether the limitation with law is in accordance with the constitution if it can be limited.

Tobacco, Freedom, Closed Area, Anonymous Freedoms.

I. GİRİŞ

Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre tütün, patlıcangillerden, birleşiminde nikotin bulunan otsu bir bitki ve bu bitkinin kurutulup kıyılarak sigara biçiminde veya pipoyla içilen yaprağıdır.¹ Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’un 2. Maddesinin 6. Fıkrasına göre ise “tütün ürünü” ibaresi tüttürme, emme, çiğneme ya da buruna çekerek kullanılmak üzere üretilmiş, hammade olarak tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş maddeyi ifade etmekte ve tütün ürünlerinin neredeyse tüm kapalı alanlarda hatta bazı açık alanlarda tüketilmesi yasaklanmaktadır.

Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından hazırlanan “Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 4. Maddesinde tütün ürünleri için “… genetik olarak değiştirilsin ya da değiştirilmesin tütün yaprağının tamamen veya kısmen hammadde olarak kullanılması ile yapılan içme, burna çekme, emme ya da çiğneme amaçlı tüm ürünler..” tanımı yapılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarına göre, dünyada her yıl 4 milyon insan sigara içmeye bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir ve gerekli önlemler alınmazsa bu sayının önümüzdeki 20 yılda 10 milyona çıkacağı tahmin edilmektedir. Türkiye sigara tüketiminde dünyada ilk 10’da yer almaktadır.² Tütünün kalp ve akciğer hastalıklarına yol açtığı, damar tıkanıklığına yol açarak felce neden olduğu bilinmektedir. Sigara tiryakisi erkeklerin %40’ı henüz emeklilik yaşına gelmeden hayatını kaybetmektedir. Sigara kullanan kadınlarda ise rahim kanseri riski çoğalmakta, hamile kadınların sigara içmesi ise sakat ve ölü doğumlarla sonuçlanmaktadır.³